Τρία στην ουσία είναι τα βασικά μέσα αντιμετώπισης της ακρίβειας που καταγράφεται την τελευταία διετία και τείνει τους τελευταίους μήνες να παγιωθεί σε επίπεδα αισχροκέρδειας.
Η επιβολή πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους από την πώληση προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών σχετικών με διατροφή, ενέργεια, μετακινήσεις, θέρμανση, υγεία, λιπάσματα, ζωοτροφές, έλαια, το καλάθι του νοικοκυριού και το Market Pass .
Καταρχάς το περιθώριο κέρδους αναθεωρήθηκε και πλέον συγκρίνεται με το αντίστοιχο της 31ης Δεκεμβρίου 2021 σε σχέση με αυτό που ίσχυε μέχρι τέλος Ιουνίου και συγκρίνονταν με το αντίστοιχο της 1ης Σεπτεμβρίου 2021.
Μέχρι τώρα τα super market λειτουργούν με μεικτό περιθώριο κέρδους περί το 25% και με καθαρό περί του 1% του κύκλου εργασιών τους λόγω των μεγάλων εξόδων που έχουν στον τομέα της ενέργειας (ψυγεία, αποθήκες ψύξης, κτλ ) και στο μισθολογικό.
Βεβαίως η αναπροσαρμογή του περιθωρίου κέρδους συγκρινόμενη με τα αντίστοιχα επίπεδα της κρίσης και μάλιστα σε πορεία αυξανόμενων τιμών μη λαμβάνοντας υπόψη την στήριξη του Ελληνικού δημοσίου με εργαλεία και ενισχύσεις τόσο την περίοδο της υγειονομικής όσο και κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης απλά παγιώνει την ακρίβεια σε υψηλά επίπεδα λειτουργώντας περισσότερο προς την κατεύθυνση οριοθέτησης του μεικτού κέρδους των εταιρειών.
Για παράδειγμα εάν το περιθώριο κέρδους των Super market καταγράφονταν στο 1% περίπου του κύκλου εργασιών τους κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης λόγω των υψηλών ενεργειακών τους αναγκών, τότε η αποκλιμάκωση της τιμής της κιλοβατώρας έως και 70%και των καυσίμων έως και 20% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο σίγουρα διαμορφώνει νέο επίπεδο κερδοφορίας.
Αυτό έχε ήδη αποτυπωθεί δεδομένης της σταδιακής αποκλιμάκωσης των ενεργειακών τιμών στα κέρδη των εισηγμένων εταιρειών για το 2022 τα όποια έφτασαν τα 10,4 δις € καταγράφοντας αύξηση πάνω από 300% σε σχέση με το 2021 και συγκρινόμενα με εκείνα της χρυσής περιόδου των κερδών του διαστήματος 2004-08 είναι ακόμη μεγαλύτερα.
Άρα η ηθική παράμετρος της εταιρικής λειτουργίας δεν μπορεί να αποτυπωθεί στα πλαίσια του greed inflation , του πληθωρισμού απληστίας αλλά έχει ευρύτερες διαστάσεις .
Ο στόχος μας δεν μπορεί να είναι η μείωση του ρυθμού της ακρίβειας , ούτε καν η σταθερότητα τους στα σημερινά επίπεδα , ο στόχος επιβάλλεται να είναι η μείωση των τιμών .
Δεν μπορεί να είμαστε πολιτικά και κοινωνικά ορθοί επιζητώντας μόνο την αντιμετώπιση της αυξητικής τάσης , ούτε θα θεωρείτε επιτυχία εάν τα διψήφια ποσοστά αύξησης των τιμών των τροφίμων περιοριστούν σε μονοψήφια.
Πρέπει να γίνει κατανοητό προς όλες τις κατευθύνσεις ότι το πολιτικά και κοινωνικά ορθό θα επιτευχτεί μόνο μέσα από την μείωση των τιμών ειδικά εκείνων , όπως των τροφίμων , που διαμορφώνουν όρους βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου.
Είναι λυπηρό ο πληθωρισμός των τροφίμων κατά τον Αύγουστο να βρίσκεται στο 10,7% όταν ο γενικός δείκτης τιμών καταγράφεται στο 2,7%.
Η διαφορά των 8 ποσοστιαίων μονάδων δεν δικαιολογείται από την αναπαραγωγή της ατάκας ότι υπάρχει στοκ που παρήχθει με υψηλές τιμές.
Μπορεί να υπάρξει στοκ στην παράγωγη γάλατος για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα;
Μπορεί να ειπωθεί τέτοια δικαιολογία;
Η τιμή παραγωγού του αγελαδινού γάλατος βρίσκεται στα 45 λεπτά/κιλό μειωμένο κατά 33% σε σχέση με τα 60 λεπτά που καταγράφονταν στο τέλος του Φθινοπώρου 2022 και όμως καμία μείωση δεν έχει συντελεστεί.
Ακόμη και στα τυριά που εκ των πραγμάτων τμήμα της παράγωγης έγινε με τιμές πρώτων υλών υψηλότερες των σημερινών το γεγονός ότι οι τιμές τους έχουν καταγράψει αυξήσεις άνω του 41% κατά την τελευταία διετία επιβάλει την άμεση και πτωτική αναπροσαρμογή των τιμών τους στα ράφια.
Η απληστία δεν είναι εγγενές χαρακτηριστικό της ελληνικής επιχειρηματικότητας, ειδικά σε τμήματα της με βαθιές και ιστορικές ρίζες μιας και πάντα υπήρχε μια διακριτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ κερδοφορίας και αισχροκέρδειας.
Μπορεί σε έκτακτες περιόδους το άγχος επιβίωσης να δημιουργεί προσωρινές καταστάσεις αισχροκέρδειας όμως πάντα υπάρχει το ελληνικό δημόσιο για να περιορίζει το συγκυριακό κόστος λειτουργίας τους και παράλληλα να επιβάλει όπου χρειάζεται ανώτατα όρια κερδών.
Ο πληθωρισμός απληστίας λειτουργεί διαβρωτικά για το σύνολο της οικονομίας και ιδιαίτερα για τους τομείς των τροφίμων φαρμάκων και ενεργείας λειτουργεί με τρόπο που ακυρώνει τον κοινωνικό ρόλο των εταιρειών .
Η κοινωνική χρησιμότητα μιας εταιρείας δεν μπορεί να διαμορφώνεται μέσω μιας χορηγίας και ούτε να εξαντλείτε σε ανάλογου είδους παρεμβάσεις .
Αυτά αποτελούν υποέργα της εταιρικής υπευθυνότητας η οποία αναγκαστικά πρέπει να περνά μέσα από τον απόλυτο διαχωρισμό του κέρδους από την αισχροκέρδεια.
Όταν οι πρώτες ύλες έχουν σε σχέση με πέρσι υποχωρήσει σε επίπεδα άνω του 40% και όταν ειδικά η τιμή του ρεύματος έχει μειωθεί κατά 70% δεν νοούνται αυξήσεις , το αντίθετο ,θα έπρεπε να βρισκόμαστε σε τροχιά μείωσης των τιμών.
Όσο δεν συμβαίνει αυτό η ετικέτα του πληθωρισμού απληστίας θα καλύπτει όλο τον επιχειρηματικό κόσμο ενώ θα δείχνει ότι τα εντεταλμένα όργανα της πολιτείας παρουσιάζουν εικόνα αδυναμίας και αναποτελεσματικότητας.
Το καλάθι του νοικοκυριού έδειξε πως ρηξικέλευθες δράσεις μπορούν να προσφέρουν , έστω και σε επίπεδο στήριξης του διαθέσιμου εισοδήματος, ανεξάρτητα εάν στεναχωρούν τις επιχειρήσεις του κλάδου των super market .
Τέτοιες δράσεις θα πρέπει να πολλαπλασιαστούν όσο η ακρίβεια ειδικά στα τρόφιμα παραμένει ανυποχώρητη.
Η κυβερνητική πυγμή είναι αναγκαίος Όρος αντιμετώπισης μιας κατάστασης που καθημερινά διαβρώνει το βιοτικό επίπεδο των πολιτών .
Λέκκας Σαράντος
Οικονομολόγος