Αποκαρδιωτικές είναι οι εικόνες από το Νότιο Ρέθυμνο. Η πυρκαγιά που ξεκίνησε το μεσημέρι της Παρασκευής 15 Ιουλίου 2022 κοντά στη Κρύα Βρύση μπορεί πλέον να έχει σβήσει αλλά άφησε πίσω της καμένη γη.
Καλλιεργήσιμες εκτάσεις παραδόθηκαν στις φλόγες και τώρα, εκεί που άλλοτε κυριαρχούσε το πράσινο, υπάρχει μόνο μαύρο.
Στο χωριό Μέλαμπες οι καλλιεργητές μετρούν τις πληγές τους και προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους.
Η Ηλιάνα Μαλίχιν, που με κόπο και μόχθο αναβίωσε τους αμπελώνες που είχαν εγκαταλειφθεί για πάνω από 40 χρόνια, κρατά στα χέρια της ξερά ξύλα.
Από τα 300 στρέμματα που κάηκαν έβγαινε ποικιλία σταφυλιού που έδινε τα καλύτερα κρασιά της Ελλάδας. Τώρα, δεν υπάρχουν πια…
Όσο κι αν πονά για τον λαβωμένο τόπο της δεν το βάζει κάτω. Ο αγώνας της για την ανασύσταση της γης έχει ξεκινήσει και μας χρειάζεται όλους στο πλάι της.
«Η φωτιά που ξεκίνησε στις 15 του Ιουλίου, κατέστρεψε το 90% των παλιών προφυλλοξηρικών αμπελώνων στους Μέλαμπες. Η ζημιά είναι άφατη… Η καρδιά μας έχει γίνει χίλια κομμάτια. Πολλές οικογένειες πλήττονται από αυτήν την απώλεια. Θα πάρει χρόνια, αλλά θα αγωνιστούμε για τη γη μας και θα προσπαθήσουμε να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα απ’ ό,τι πριν. Ευχαριστώ για την υποστήριξή σας», γράφει η ίδια η οινοποιός σε ανάρτησή της στο Instagram.
Συνεργάτες και φίλοι της Ηλιάνας δημιούργησαν μια σελίδα για να συγκεντρωθούν χρήματα, για την αναμπέλωση του τόπου, την αγορά νεαρών κλημάτων, απαραίτητων υλικών και τη στήριξη των καλλιεργητών που ζουν από τα αμπέλια και έχασαν το εισόδημά τους.
Ακόμα χρειάζεται πρόσληψη εργατικού δυναμικού για εργασίες αποκατάστασης του παλιού αμπελώνα και για κάθε καλλιεργητική εργασία και φροντίδα των αμπελιών.
«Απρίλιο φύτεψα αυτά τα δέντρα δίπλα στο αμπέλι μου. Σήμερα το μόνο που έχει μείνει είναι καρβουνιασμένοι μαύροι κορμοί, γεμάτοι φουσκάλες από τα βασανιστήρια που πέρασαν, ανάμεσα σε μια απέραντη μαυρίλα… Το μόνο που μπορώ να υποσχεθώ σήμερα είναι ότι θα τα κάνουμε όλα καλύτερα και από πριν…», σημειώνει σε ανάρτησή της και δείχνει το άλλοτε καταπράσινο αμπέλι της.
Η ιστορία της Ηλιάνας Μαλίχιν που εμπνέει
Ο αμπελώνας των Μελάμπων έχει ιδιαίτερη αξία. Πριν από τέσσερις δεκαετίες, η περιοχή διέθετε περισσότερα από 700 στρέμματα με αυτόριζα κλήματα, τα οποία κατά το μεγαλύτερο μέρος τους είχαν καταστραφεί από πυρκαγιές. Έτσι, είχε εγκαταλειφθεί η αμπελουργία και η οινοπαραγωγή στην περιοχή.
Η Ηλιάνα με μεράκι, πείσμα και θέληση κατάφερε να επενδύσει στην περιοχή και να δώσει κίνητρο στους αγρότες να επιστρέψουν στη γη τους.
Το 2019, όπως περιγράφεται στη διαδικτυακή εκστρατεία, επέλεξε να διασώσει τα αμπέλια που είχαν εγκαταλειφθεί, με προσωπικό κόπο και συντάσσοντας συμβόλαια με τους παραγωγούς.
Επένδυσε στο χωριό Μέλαμπες φτιάχνοντας ένα οινοποιείο, δίχως πλάτες και χωρίς κεφάλαιο, αλλά με πολλή γνώση και αγάπη για την αμπελουργία. Μάλιστα, κατάφερε και έπεισε νέους και παλιούς καλλιεργητές του χωριού να στηρίξουν το όραμά της ώστε να ξαναγεννηθεί ο μοναδικός αμπελώνας της συγκεκριμένης περιοχής του Ρεθύμνου.
Η ίδια δημιούργησε ομάδες παραγωγών κάθε ηλικίας που καλλιεργούν με σεβασμό τη φύση και τους ζήτησε να της εμπιστευτούν τις σοδειές τους, με σχέσεις συμβολαιακής γεωργίας. Με αυτή την πρώτη ύλη, από τα αμπέλια των Μελάμπων αλλά και με κάποια από τις περιοχές Φουρφουράς και Μέρωνας, η 28χρονη παρήγαγε ως σήμερα πέντε ετικέτες.
Το ξεχωριστό φυσικό κρασί της από το Βιδιανό, από τους αμπελώνες που διασώθηκαν ανέδειξε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την δυναμική της ποικιλίας, που έχει εγκλιματιστεί στο ορεινό Ρέθυμνο εδώ και αιώνες.
Μέσα σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια έστησε όχι μόνο την επιχείρησή της αλλά και ένα δίκτυο ντόπιων παραγωγών εξασφαλίζοντάς τους αξιόλογο εισόδημα. Τα κρασιά της έφτασαν στα καλύτερα εστιατόρια και ξενοδοχεία της Αθήνας, αλλά και της Αμερικής.
Ο ιστορικός αυτός αμπελώνας μπορεί να καταστράφηκε από την πύρινη λαίλαπα, όμως η Ηλιάνα και όλοι οι καλλιεργητές δηλώνουν αποφασισμένοι να κάνουν τα πάντα ώστε να αναγεννηθεί από τις στάχτες του.