Gasschaarste: ‘In 2023 verdrievoudiging energietarieven ten opzichte van januari 2022’

Als we de stijging van de energieprijs, en met name de gasprijs, doortrekken betalen we volgend jaar vier euro voor een kuub gas. Sinds dit jaar tijd steeg het tarief van gas met 46% en werd stroom 26% duurder. Een tarief van vier euro voor een kuub gas wordt het nieuwe normaal stelt Dirk-Jan Wolfert van de Vastelastenbond. De directeur van de consumentenorganisatie roept de overheid én burgers op om goed na te denken over het verminderen van het energieverbruik:

“We bevinden ons in een energietransitie en moeten ons realiseren dat er een nieuwe werkelijkheid aankomt waar nieuwe, hoge energietarieven bij horen. De tijd dat we nog circa tachtig eurocent voor een kuub gas moeten betalen, is definitief voorbij.”

• De Vastelastenbond onderzocht tariefwijzigingen acht grote energiebedrijven
• Sinds 1 januari 2022 stegen tarieven stroom 26% en gas 46%
• Gasschaarste verergert en de verwachting is dat we in 2023 vier euro betalen voor kuub gas
• Samenleving moet zich voorbereiden op het nieuwe normaal

Sombere toekomst

Binnen een jaar verdubbelde het energietarief bijna. De Vastelastenbond vergeleek de variabele tarieven van acht energieleveranciers en kwam tot schrikbarende conclusies. Op 1 januari was de gemiddelde prijs voor stroom 0,52 euro per kWh en was 2,12 euro het gemiddelde tarief voor een kuub gas. In 1 juli was dat tarief – ondanks de overheidssteun in de vorm van een btw-verlaging van 12% – gestegen naar 0,55 euro voor 1 kWh stroom en voor 1 kuub gas betaalde men 2,29 euro. Dat was een stijging van respectievelijk 6 en 8%. Op 8 augustus bedroeg het gemiddelde tarief voor stroom 0,66 euro per kWh en voor gas was dat 3,00 euro per kuub. Dit jaar stegen de tarieven van stroom 26% en is gas 42% duurder geworden.

In het huidige tempo verwacht de directeur van de consumentenorganisatie dat de prijzen nóg verder oplopen. Wolfert onderzocht acht (grote) energieleveranciers (in de bijgevoegde tabel) en maakte een voorspelling van de tarieven. Deze toekomstverwachting schetst een ronduit somber beeld van de energiemarkt:

“In dit tempo is de verwachting dat we het nieuwe jaar ingaan met een gastarief dat de 4,00 euro per kuub benadert of zelfs overstijgt. Klanten die zich nieuw aanmelden of klanten waarvan het contract afloopt, gaan dit bedrag waarschijnlijk al dit jaar betalen. Consumenten met een variabel contract hebben het – tijdelijke – voordeel dat er vooraf (tegen lagere tarieven) al voor hen energie is ingekocht. We krijgen met een verdrievoudiging van de energietarieven die we begin dit jaar betaalden te maken.”

Vier euro per kuub gas

Als de stijging van de energieprijzen doorzet, gaat een gemiddeld huishouden volgend jaar 4573 euro meer betalen voor stroom en gas. In januari 2022 was een huishouden van drie personen voor hun stroomverbruik 1768 euro kwijt op basis van een gemiddeld verbruik van 3400 kWh (berekend op een gemiddeld tarief van 0,52 euro per kWh). In januari 2023 loopt dat bedrag op naar 3.536 euro omdat er dan waarschijnlijk 1,04 euro per kWh stroom betaald moet worden. Dat is een verschil van 1.768 euro.

Gas is ook flink duurder geworden. In januari dit jaar was een huishouden van drie personen met een gemiddeld gasverbruik van 1.500 kuub op jaarbasis 3180 euro kwijt met een tarief van 2,12 euro per kuub gas (op basis van een gemiddeld tarief van 2,12 euro). In januari 2023 is er bij hetzelfde verbruik sprake van een bedrag van 5985 euro op basis van 3,99 euro per kuub gas. Het gaat hier om een verschil van 2805 euro in een tijdsbestek van een jaar.

Variabele tarieven

Wolfert stelt dat consumenten hun borst mogen natmaken met de koude wintermaanden op komst. Energiebedrijven kiezen er namelijk steeds vaker voor om hun variabele tarieven frequenter aan te passen om de hoge inkoopprijzen op te kunnen vangen en aan de klant door te berekenen.

Wolfert:

“Sommige leveranciers voeren zelf al maandelijks tariefwijzigingen door. Dat betekent dat consumenten met een stijgende energierekening te maken hebben en met de koude maanden en de heersende gasschaarste in het vooruitzicht is dat een akelige gedachte. In één maand tijd stegen de inkooptarieven met circa 30%. Dat zulke prijsstijgingen al in de rustige zomerperiode plaatsvinden, is extreem verontrustend .”

Wolfert luidt de noodklok en stelt dat er vanuit de overheid meer actie ondernomen moet worden. Als er niet ingegrepen wordt, gaat dat volgens hem tot een economische crisis leiden die zijn weerga niet kent:

“Er is nu sprake van paniek maar dat stelt niets voor met de situatie waar we in 2023 in belanden. Onze energierekening gaat verdrievoudigen en er moet echt wat gebeuren willen burgers het hoofd nog boven water kunnen houden. Nu komt de overheid consumenten tegemoet door de btw op de energiebelasting te verlagen van 21 naar 9 procent maar dat is niet genoeg. Door de btw volledig weg te halen, worden de kosten gedrukt. Dat helpt. Het is ook belangrijk om minima beter te beschermen tegen de komende tariefwijzigingen. Dit wordt het nieuwe normaal: energietarieven die boven de 4,00 euro uitkomen.”

Wolfert raadt consumenten aan om te kijken hoe zij hun energieverbruik kunnen verminderen:

“Door de thermostaat een graad lager te zetten, kan er maandelijks al veel bespaard worden op de energierekening. Er zijn gelukkig veel praktische tips waarmee consumenten hun maandlasten kunnen verminderen. Ook korter douchen en woningisolatie zijn efficiënte manieren om de energierekening te verlagen. Het is ook verstandig om de energiemarkt goed in de gaten te houden om te zien of er nog aanbiedingen op de markt komen. Als dat zo is, is het zaak om daar zo snel mogelijk op in te spelen. Deze deals zijn vaak maar voor korte tijd beschikbaar.”

Vastelastenbond.nl