Marlieke (43) geef het eerlijk toe: doordat ze niet streng en consequent genoeg is, walsen haar kinderen Jet (17), Jasper (16) en nakomertje Mees (7) volledig over haar heen. “Ze hebben totaal geen ontzag voor me.”
Marlieke: “Ik had me voorgenomen een strenge maar rechtvaardige moeder te worden. Ik zou er geen twijfel over laten bestaan; als ik nee zou zeggen, bedoelde ik ook nee. Mijn kinderen zouden netjes met twee woorden spreken, zich gedragen in restaurants en luisteren. Het zijn van die dingen die je bedenkt als je nog geen kinderen hebt. Helemaal als je ziet dat je zus opvoedkundig wat steken laat vallen en als je gék wordt van het onopgevoede zooitje ongeregeld van de buren. Je zou ook kunnen zeggen: als je zelf aan wal staat. Want daar stond ik, een beetje de beste stuurman uit te hangen. Ik had het er met mijn vriend Oscar (44) geregeld over: ‘Zo gaan wij het niet doen!’ Hij had er ook grootse ideeën over, over dat hele opvoeden. We zouden vasthouden aan onze principes en onze grenzen aangeven. Wij zouden het gezin leiden, niet de kinderen. ‘Met je kinderen hoor je geen vrienden te zijn,’ zei Oscar weleens, ‘dan ben je alle respect kwijt.’
Tegen alle plannen in ben ik toch vrienden met mijn kinderen geworden en dat is niet per definitie positief. Vaak heb ik gewoon geen zin in discussies. Vasthouden aan principes is me de goede sfeer verknallen niet waard. Ik vind het soms ook zielig voor ze als ik voet bij stuk houd. Mijn hart zou breken als ik ze iets leuks verbied, waar al hun vrienden wél bij zijn. Oscar heeft me al eens een ‘slappe hap’ genoemd en ik moet toegeven dat ’ie daar gelijk in heeft. Zelf is hij heel rechtlijnig en straf is bij hem ook echt straf. Kinderen voelen dat haarscherp aan. Als ze iets voor elkaar willen krijgen, kloppen ze bij mij aan.”
Langzaam ingeslopen
“Jet en Jasper lagen als kleuter allebei soms op de supermarktvloer te krijsen als ze hun zin niet kregen. Ik hóórde andere klanten dan denken: moet die moeder niet eens ingrijpen? Dat probeerde ik wel, maar het hielp niet. Ik werd boos, smeekte ze op te houden, pakte ze bij de arm en dreigde… Ik ben zelfs een paar keer weggelopen, maar dan gilden ze net zo hard tot de bedrijfsleider me uit het andere gangpad kwam halen. Heel genant. Het toegeven is er langzaam ingeslopen. Ik probeerde het boodschappen doen met kinderen te vermijden, maar als ze meegingen, kwamen ze steevast met zo’n nutteloos verrassingsei naar buiten. Of ik had me weer laten overhalen Dora-koekjes te kopen. En dan na afloop met z’n tweeën in of op zo’n ding dat altijd strategisch buiten de supermarkten staat opgesteld; een elektrisch autootje of een paard, waarin je dan 50 eurocent moet gooien. Het was even een minuut heen en weer wiebelen óf een half uur krijsen. Bij Oscar vroegen ze er nooit om, ze kenden zijn antwoord.
Pas toen ik kinderen kreeg, kwam ik erachter hoe moeilijk ik het vind om nee te zeggen. Ik ben een pleaser. Dat heb ik naar mijn ouders, vrienden en collega’s toe al heel sterk, maar bij mijn kinderen nog meer. Daar komt namelijk een stukje emotie bij kijken; ik wil ze niet teleurstellen. Ik wil dat ze het allerleukst denkbare leven leiden. Dus mochten ze altijd een vriendje meenemen, ook als het mij helemaal niet uitkwam. En ik bracht ik ze overal naartoe, zelfs als dat niet in m’n eigen schema paste. Ze een keer laten fietsen door de regen? No way. Taxi Marlieke stond – en staat – dag en nacht tot hun beschikking.”
Lees ook: Kim is bewust alleenstaande moeder: ‘Ik kan dat ook prima alleen’
Te moe om streng te zijn
“Zeven jaar geleden werd Mees geboren. Oscar en ik hadden zijn komst niet gepland, maar waren wel blij met deze verrassing. Jet en Jasper waren door dolle heen toen ze hoorden dat ze een broertje of zusje kregen. In het begin vonden ze het ook geweldig. Zodra ze uit school kwamen, vochten ze om wie Mees mocht vasthouden. Maar al snel was de lol er vanaf. Alles went, ook een baby-broertje. Ze hadden wel belangrijkere zaken om zich mee bezig te houden: vrienden, hun mobiele telefoon, prille verliefdheden.
Jet en Jasper rolden hun puberteit in, terwijl Oscar en ik voornamelijk bezig waren met het zorgen voor onze jongste. Je vergeet al snel wat er allemaal bij komt kijken, bij een kleintje. We rolden van verkoudheid in oorontsteking, en dan weer in periodes waarin hij ineens elke nacht om twee uur wakker was. Door de gebroken nachten, die lang aanhielden, was ik vreselijk moe. Ik had weinig energie en dan is ‘ja’ nu eenmaal een makkelijker antwoord dan ‘nee’, want op een ‘nee’ volgt bij pubers gegarandeerd een discussie. Ik heb de touwtjes te veel laten vieren. We kwamen op een punt aan waarop veel dingen niet eens meer werden gevraagd. Dat hoefde ook niet, mama vond toch alles best.
Toen Mees naar de kleuterschool ging en ik ook nog eens een dag minder ging werken, kreeg ik weer wat rust in mijn hoofd en zag ik pas goed hoe de band tussen mij en m’n twee oudste kinderen zich had ontwikkeld. Ze liepen over me heen. Trokken volledig hun eigen plan.”
Huilend toegesproken
“Mijn ‘makkelijk-zijn’ had ook op andere aspecten invloed. Ze deden niets in het huishouden, hadden allebei geen idee hoe je een vaatwasser inruimt. Of waar de stofzuiger stond, want stofzuigen deed ik altijd. Als ik vroeg of ze even de hond wilden uitlaten, was er altijd protest. Jasper zat dan bijvoorbeeld net midden in een game en Jet was aan het leren voor een belangrijke toets. Dus ging ik maar weer naar buiten… De kinderen waren superlaks in alles. Ze kwamen geregeld te laat op school en ik beantwoordde wekelijks wel een mail van hun docenten, omdat ze weer eens iets niet hadden ingeleverd. Hoewel ze elk jaar overgingen, was het altijd met de hakken over de sloot.
Mijn frustraties werden steeds groter. Ik voelde me hun voetveeg. Pubers staan er niet om bekend gezellige gesprekjes met je aan te knopen. Ik moest het doen met een half woord of soms helemaal geen woord. Het brak me echt op. Helemaal als ik weer eens hun vuile was van de grond opruimde of voor de zoveelste keer ’s avonds laat hun fietsen in de schuur zette.
Twee jaar geleden kwam het tot een enorme uitbarsting, waarvan ze allebei erg schrokken. Ik was zo kwaad en zo over mijn toeren, alle frustratie kwam eruit. Ik heb ze huilend verteld hoezeer ze me allebei teleurstelden. In de paar dagen daarna leek het kwartje te zijn gevallen, maar inmiddels zijn we vrijwel terug bij af. Ik heb het gewoon niet in me om consequent te zijn. Om ze écht aan te pakken.”
Verwend
“Als ik weer eens wasgoed op de grond zie liggen, pak ik het op. Dat is meestal als ze op school zitten. Wat moet ik dan? Het de hele dag laten liggen en er bij thuiskomst een punt van maken? Of ze erover opbellen? Soms kaart ik het wel bij ze aan, maar dat heeft nog nooit iets voor de sfeer gedaan. Bovendien krijg ik dan van Oscar altijd de ‘je bent er zelf bij-blik’. Hij vindt dat het m’n eigen schuld is dat ze zo met me omgaan.
Streng zijn zit nu eenmaal niet in me. Ik betrap mezelf er geregeld op dat ik ook bij Mees te vaak toegeef. Als hij in een winkel iets graag wil hebben, koop ik het vrijwel altijd. Tenzij het echt erg duur is.
Jet en Jasper vinden Mees allebei een verwend kind, hebben ze al meerdere keren laten vallen. Daar kan ik dan wel weer – zij het als een boer met kiespijn – om lachen. Kijken ze ooit in de spiegel? Hebben ze niet door dat zij precies hetzelfde zijn opgevoed?
Ik ben de makkelijkste moeder op aarde. Uitgaanstijden bijvoorbeeld heb ik allang losgelaten. Als ik voorheen toch een keer een tijd opgaf, begon onmiddellijk de discussie. Mijn tijd was natuurlijk altijd veel te vroeg, anderen mochten allemaal wél tot laat blijven en ik snapte er helemaal niks van; rond de tijd dat zij van mij naar huis moesten, begon het feest pas net! Als ik dan eens voet bij stuk hield – een zeldzaamheid, dat geef ik toe –, kwamen ze gewoon toch veel later thuis. Aan straf geven doe ik ook niet namelijk, ik verhef hooguit en keer m’n stem.
Oscar krijgt daar weinig van mee. Hij gaat vaak bijtijds naar bed en zal geen seconde wakker liggen van het feit dat de kinderen nog niet thuis zijn. Als hij slaapt, slaapt hij. Ik lig te waken en word pas rustig als ik weet dat ze in hun bed liggen. De volgende dag heb ik het met Oscar nergens over. Ik zit niet te wachten op zijn commentaar.”
Lees ook: Diana: ‘Zijn vriendin heeft mijn zoon volledig in haar greep’
Positieve keerzijde
“Ik ben mijn kinderen niet de baas, dat weet ik. Maar ik zie ook een keerzijde. Ze zijn hartstikke gek op me. En ik weet ook dat hun vrienden hier graag zijn. Ze vinden ons huishouden een verademing in vergelijking met het strenge regime waarin ze zelf vaak leven. Ik hoor geregeld van m’n kinderen dat hun vrienden mij zo’n toffe moeder vinden. Nou moet dat geen nummer één streven zijn natuurlijk, maar het geeft me wel een goed gevoel.
Ik kan namelijk soms heel onzeker zijn over mijn opvoedkwaliteiten. Mijn omgeving vindt het normaal me te wijzen op m’n minpunten. Waar ik vroeger ook nogal kritisch was over de manier van opvoeden van anderen, krijg ik nu voortdurend zelf opmerkingen. Daar zit ik niet op te wachten. Inmiddels weet ik: iedereen doet het opvoeden op zijn of haar manier, er is geen perfecte manier. Ik weet heel goed dat mijn opvoeding niet zaligmakend is en dat m’n kinderen te weinig ontzag voor mijn regels en richtlijnen hebben. Maar ik weet ook dat mijn kinderen en ik een goede band met elkaar hebben, en dat ze me weten te vinden als ze ergens mee zitten. Persoonlijk denk ik dat een kind minder snel bij een ouder aanklopt als die altijd maar streng is. Als je altijd maar bang bent dat je vader of moeder boos wordt, laat je het wel uit je hoofd ze te raadplegen als je in de problemen zit. Elk nadeel heeft dus z’n voordeel… Toch zou vaker nee zeggen me niet misstaan.”
Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een abonnement op Vriendin.