Ekonomik koşulların ağırlaştığı bir dönemde bedelli askerliği başvuru sayısının alım gücü açısından bir kriter olabileceğinden yola çıkarak, “Acaba kaç kişi bedelli askerlik için başvuruda bulundu?” sorusuna yanıt aradım. Yüksek döviz kurları nedeniyle, bedelli için yurt dışından da yoğun talep geldiğinin altını çizmek isterim.
Askerliğini bedelli olarak yapmak isteyenlere yönelik bu yılın ilk yarısı için 56 bin 507’lik bir miktar açıklanmıştı. Yılın ikinci yarısından itibaren başvuracaklar ise 80 bin 63 TL’lik bedeli ödemek zorunda. 550 bin kişilik yoklama kaçağı ve bakaya stoğu bulunuyor. Yoklama kaçağı veya baka olanların ise, bedelli ücreti dışında her ay için bin 167 TL ek ödeme yapması gerekiyor.
KURA ÇEKİLECEK
Bedelli askerlik imkânından parası olan herkes, sınırsız şekilde yararlanamıyor. Çünkü Türkiye’nin belli sayıda asker kadrosuna ihtiyacı var. Bu nedenle bedelli askerlik başvuruları, belli bir sayıya ulaşınca, adaylar kura ile belirlenecek. Şu ana kadar yapılan başvurulara baktığımızda limitlerin dolmadığını görüyoruz. Temmuz ayı rakamlarına baktığımızda 93 bin kişinin bedelli askerlik başvurusunda bulunduğunu görüyoruz. Yılın ikinci yarısından itibaren ise bedelli başvurusunda bulunmak isteyenlerin 80 bin 64 TL yatırmaları gerekiyor. 23 bin 500 TL’lik artış nedeniyle yılın ilk yarısında adayların yoğun gayreti görülüyor. Birçok bedelli adayı, ücret 80 bin TL olmadan bedelli parasını yatırmak için çaba harcamış.
Yetkililere yılsonu beklentisini sorduğumda, 120 bin sayısına ulaşılmasının beklendiğini söylediler. 120 bin bedelli TSK’nın ihtiyacı açısından tolere edilebiliyormuş. Hem TSK’nın geri hizmetlerdeki asker ihtiyacı hem de 1 aylık bedelli eğitim merkezlerinin kapasitesi açısından bir sınır belirlenmiş durumda. Bedelli başvuruları 140 bin gibi rakama ulaşırsa o zaman talipler arasından kura çekilmesi yoluna gidilecek.
ADIM ADIM PROFESYONEL ORDU
Türkiye, sınır ötesi operasyonları ve içerideki terörle mücadele operasyonlarını artık profesyonel askerlerle yürütüyor. Bunun yanı sıra sınır boylarında ve geri hizmetlerde yükümlü askerlerden de yararlanılıyor. 360 bin kişilik TSK kadrosunun yarısı artık profesyonel kadrolu askerlerden oluşuyor.
TSK’da büyük ölçüde profesyonel yapıya geçilirken; sözleşmeli er, uzman çavuş ve güvenlik korucuları da artık ordu yapısıyla bütünleşmiş şekilde görev yapıyor. 6 aylık zorunlu askerlik yapanlar, ağırlıklı olarak geri hizmetlerde çalışıyor. Irak kuzeyindeki terörle mücadele operasyonları, Suriye’deki harekatlar ve gündemde bulunan yeni operasyonlar, dinamik ve kadro açısından belli sayıda bir silahlı kuvvet yapısını zorunlu kılıyor.
80 BİN LİRALIK BEDEL
Bedelli askerliği kalıcı hale getiren kanunun yürürlüğe girdiği 2019 haziran ayında 31 bin 343 lira olan ücret, temmuz ayında 32 bin 230 liraya, 2020’nin ilk yarısında 35 bin 54 liraya, ikinci yarısında 37 bin 20 liraya, 2021’in ilk yarısında 39 bin 788 liraya, ikinci yarısında 43 bin 150 liraya çıktı. Bedellinin çıktığı tarihten itibaren üç yıllık süredeki artış yüzde 155’e ulaştı.
Bedelli askerlik kanununun çıktığı tarihte yoklama kaçağı, saklı ve bakaya durumundaki kişiler bedelli askerlik kapsamı dışında tutulmuştu. Bedelli askerlikten yararlanamayan 550 bin kişiye af bekliyordu. Haziran ayında TBMM’de görüşülerek kabul edilen kanuna göre, yoklama kaçağı, saklı ve bakaya kişiler için bedelli askerlik hakkı getirildi.
Bedelli askerlik yapmak isteyenler bu yılın ilk 6 yarısında parayı yatırdılarsa 56 bin 507, ikinci yarısında yatıracaklarsa 80 bin 63 TL ödemek zorundalar. Yoklama kaçağı, saklı veya bakaya olanlar ise bu durumda oldukları her ay için bin 167 TL ek ödeme yapacaklar.