Deniz ve iç sularda avcılık sırasında kopan, kaybolan veya terk edilen av araçları yıllarca birer "hayalet avcı" olarak ekosistemi tehdit ediyor. Bilimsel çalışmalara göre, kaybolan her 100 metrelik bir posta ağa, işlevsiz hale gelinceye kadar balık, kaplumbağa ve kabuklu gibi 309 denizel organizma takılarak ölüyor. Bu canlı ölümleri ise biyoçeşitlilik ve çevrenin zarar görmesi, önemli miktarda su ürününün ekonomik değer kazanmadan kaybını beraberinde getiriyor. Ayrıca çoğunluğu sentetik malzemeden oluşan ağlar, sucul ekosistemde parçalanıp çözünerek mikroplastik kirliliğine yol açıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı ekiplerince şimdiye kadar taranan 96 milyon metrekarelik alanda 545 bin metrekare ağ ile 24 bin sepet, algarna ve benzeri sahipsiz av aracı sulardan temizlenirken, Doç. Dr. Taner Yıldız hayalet av araçları ile ilgili SABAH'a konuştu.
Denizlerin ve iç suların hayalet avcılardan arındırılması için temizlik çalışması yapılıyor. Şimdiye kadar ülke genelinde yürütülen saha çalışmalarında yaklaşık 96 milyon metrekarelik alan tarandı, 545 bin metrekare ağ ile 24 bin sepet, algarna ve benzeri sahipsiz av aracı sulardan temizlendi. Çalışmalar sonucu bilimsel verilere göre yaklaşık 1,7 milyon su canlısının hayalet avcılar tarafından yok edilmesi engellendi. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Taner Yıldız, hayalet avcılık ile ilgili detayları SABAH'a anlattı.
ÇEVRESEL VE EKONOMİK KAYBA YOL AÇIYOR
Doç. Dr Taner Yıldız; "Yapılan su altı gözlemlerinde yalnızca uzatma ağlarının üzerinde ve tuzakların içinde ölü hayvan ve bunlara ait kalıntılar bulunmuştur" diyerek şunları ifade etti: "Özellikle dayanıklı sentetik maddelerden yapılmış kayıp av araçları denizel faunayı iki yolla etkileyebilir: Dolanma; kayıp av araçlarının hayvanlara ve habitatlarına dolanması veya tuzak kurmasıyla. Yutma; kayıp av araçlarının deniz memelileri ve kuşlar tarafından isteyerek veya kazayla yutulmasıyla. Bu iki yolla ticari değeri olan ve olmayan balık türlerinin yanında deniz memelileri, deniz kuşları, kaplumbağalar ve crustaceanlar kayıp ağlar veya ağların küçük parçalarının hedefi haline gelmektedir."
HAYALET AV ARAÇLARI 30 YILA KADAR SU ALTINDA KALABİLİYORLAR
Hayalet av araçlarının çevresel etkileri; hedef ve hedef dışı türlerin avlanması, tehlike altında ki türlerle olan ilişki, bentik bölgeye olan fiziksel etkiler, istilacı türler için taşıyıcı olarak rol oynama ve deniz besin ağına sentetik maddelerin girişidir. Ölümlere yol açmasının yanında hayalet av araçları, normal balıkçılık operasyonları ve dalış aktivitelerini engelleyici bir potansiyele sahiptir ve hatta daha sonraki av aracı kayıplarının temel nedeni olabilir diyerek Doç. Dr. Taner Yıldız sözlerine şöyledi: "Bir av aracının, balıkçı kontrolü dışında suda kaldığı ve sudan geri alınmadığı düşünüldüğünde ise, bu araçlar su içinde avcılık yapamayacak seviyede yapısı bozulana kadar balık ve diğer su ürünlerini avlamaya devam edecek ve bu süreçte türe özgü seçiciliği azalarak hedef tür dışındaki türleri de avlayacaktır. Nitekim yapılan çalışmaların sonucu, kayıp uzatma ağlarının önemli miktarda hedef dışı tür avladığı tespit edilmiştir."