Salah Abdeslam in gesprek met zijn advocaat DLE
De vijf beschuldigden op het proces over de aanslagen van 22 maart die de rechtszaal hebben verlaten omdat ze vinden dat ze op een "vernederende" manier worden behandeld, stonden eerder al terecht op een gelijkaardig terreurproces in Parijs. Was hun behandeling toen minder streng?
Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Sofien Ayari en Ali El Haddad Asufi: dat zijn de namen van de vijf beschuldigden die vandaag vertrokken zijn uit de rechtszaal waar het proces rond de aanslagen van 22 maart in Zaventem en Maalbeek plaatsvindt.
Ze zijn niet te spreken over de zware veiligheidsmaatregelen, die naar eigen zeggen "psychologisch zwaar" wegen. Zo moeten ze naaktfouilles ondergaan en worden ze geblinddoekt (en onder luide muziek) overgebracht vanuit de gevangenis naar het gerechtsgebouw in Evere.
Dat zijn volgens de beschuldigden "géén normale" omstandigheden. Nochtans zijn 6 van de 10 mannen die nu terecht staan, ook al veroordeeld tijdens het grote terreurproces in Parijs eerder dit jaar, voor de aanslagen van 13 november 2015. Waren de veiligheidsmaatregelen tijdens dat proces dan minder streng, dan in Brussel?
"De maatregelen zijn helemaal niet zo anders dan in Parijs", zegt justitiejournalist Philip Heymans in "De wereld vandaag" op Radio 1. Hij heeft het proces in Frankrijk zelf ook gevolgd. "Er zullen enkele details verschillen, maar de grote lijnen zijn dezelfde."
Salah Abdeslam, die nu ook terecht staat, heeft daar destijds tijdens het proces in Parijs ook luidop over geklaagd: "Hij is toen rechtgestaan om te zeggen dat hij vond dat hij als een hond behandeld werd. Dat is eigenlijk hetzelfde als wat je nu ziet gebeuren. "
Luide muziek
Eén van de grootste frustraties van de beschuldigden, is dat ze tijdens het transport vanuit de gevangenis in Haren naar het Justitia-gebouw in Evere worden geblinddoekt en naar een koptelefoon met loeiharde muziek zouden moeten luisteren. "De afstand van dat transport is nochtans veel korter dan in Parijs", zegt Heymans. "Het is maximum tien minuutjes rijden van de gevangenis naar het gerechtsgebouw."
"We horen ook dat maar één beschuldigde zo'n koptelefoon heeft moeten opzetten. Het klopt wel dat er in de wagen zélf luide muziek wordt opgezet. Daarmee willen ze vermijden dat de beschuldigden met elkaar kunnen praten of radio-communicatie kunnen afluisteren. De blinddoek is bedoeld om hen te desoriënteren als ze zouden willen ontsnappen."
BEKIJK - De beschuldigden vinden het transport vernederend en verlaten de rechtszaal:
Videospeler inladen...
Naaktfouilles
Een andere grote frustratie van de beschuldigden zijn de naaktfouilles. "Die zijn uiteraard niet aangenaam. Binnen het gevangeniswezen worden daar ook soms vragen bij gesteld", zegt Heymans.
"Maar voor alle duidelijkheid, ze worden niet letterlijk naakt gefouilleerd. Ze moeten zelf hun kleren uitdoen en een paar keer hurken. Als ze dan ergens iets verstopt zouden hebben, valt dat eruit. Tijdens een ander terreurproces is er zo al eens een aansteker ontdekt, dus dat kan wel degelijk iets opleveren."
Salah Abdeslam zelf stond tijdens het terreurproces Parijs bovendien onder nóg strengere politiebewaking dan nu in Brussel. "Daar stond hij onder constante camerabewaking in de gevangenis", verklaart Heymans. "Het licht in z'n cel bleef zelfs de hele tijd aan. Dus dat lijkt me nog erger dan de veiligheidsmaatregelen in Brussel."
Ondanks het protest, gaat het proces in Brussel voorlopig door zoals gepland. "De advocaten van de vijf beschuldigden zijn blijven zitten. Dus in die zin is er geen probleem", besluit Philip Heymans.
"Maar het is afwachten of de vijf mannen binnen twee weken ook zullen weigeren om te praten tijdens hun verhoren. Wellicht denken ze dat het daarom nu het juiste moment is om druk uit te oefenen. Ze weten dat iedereen graag wil dat ze dan komen praten. Dus dit is hun moment om iets gedaan te krijgen."
