Rudnik uglja Pljevlja i Rudnik olova i cinka Šuplja stijena ne sprovode rekultivaciju na zadovoljavajućem nivou, iako im je to zakonska obaveza.
To je konstatovano u Nacrtu Lokalnog akcionog plana za zaštitu životne sredine koju je uradila Opština Pljevlja za period od 2022. do 2026. godine.
”Rekultivacija uglavnom izostaje ili se ne sprovodi u dovoljnoj mjeri”, konstatuje se u tom dokumentu.
Zakonom o rudarstvu propisano je da je koncesionar dužan da u toku i po završetku izvođenja radova na eksploataciji mineralnih sirovina, a najkasnije u roku od jedne godine od dana završetka radova, privede zemljište na eksploatacionom polju namjeni prema projektu rekultivacije zemljišta.
O preduzetim mjerama koncesionar izvještava ministarstva nadležna za poslove poljoprivrede, vodoprivrede, zaštite životne sredine i nadležni organ lokalne uprave.
”Odlaganje otkrivke na spoljašnjem odlagalištu Jagnjilo na kojoj je Rudnik uglja od 1992. godine odložio 46.212.596 metara kubnih čvrste mase zavšeno je 6. 8. 2017. godine. Nakon izmještanja transportnog sistema na unutrašnje odlagalište Kutlovača, stvorili su se uslovi da se izvrši rekultivacija odlagališta na osnovu Dopunskog rudarskog projekta eksploatacije uglja na površinskom kopu Potrlica za period 2015-2019. godine. Tokom 2020. godine je na koti 1083, ukupne površine 39,47 hektara urađena tehnička rekultivacija platoa i završeni radovi na biološkoj rekultivaciji. U četvrtom kvartalu 2020. godine stvorili su se uslovi za obavljanje tehničke rekultivacije na ukupnoj površini od 18,82 hektara, čime je obuhvaćena kota 1074, izrada terasnih ravni na kotama 1064 i 1049 i ostalih kosina na projektu. Rudnik uglja nije bio u mogućnosti da u 2021. godini izvrši planiranu tehničku i biološku rekultivaciju na spoljašnjem odlagalištu Jagnjilo na površini od 15 hektara”, navodi se u Nacrtu plana u koji su “Vijesti” imale uvid, ali se ne navode razlozi zbog čega taj dio posla nije urađen.
Konstatuje se da je u sjeverozapadnom dijelu površinskog kopa Potrlica tokom 2020. godine rađena tehnička i biološka rekultivacija na površini dva hektara, a u drugoj polovini 2021. godine urađena je agrotehnička i biološka rekultivacija na parceli površine od četiri hektara. Zasađeno je preko 60.000 sadnica (lavanda, žalfija, timijan i miloduh) i planira se preduzimanje daljih aktivnosti za nastavak poslova rekultivacije u sjeverozapadnom dijelu kopa Potrlica Rudnika uglja.
U tom dokumentu se ne pominje napušteni kopovi Borovica i Šumane, koji nakon završene eksploatacije prije nekoliko godina nijesu rekultivisani. Konstatuje se da firma “Gradir Montenegro” u čijem sastavu posluje Rudnik Šuplja stijena u Šulima kod Pljevalja planira da rekultivaciju sprovodi sukcesivno, pri čemu će se nakon mehaničkog oblikovanja prostora pristupiti zatravljivanju i pošumljavanju degradiranih zemljišta nastalih rudarskim aktivnostima.
”Tokom 2018. godine Rudnik je završio odlaganje flotacijske jalovine na jalovištu II faza i počeo odlaganje na flotacijskom jalovištu III faza. Flotacijsko jalovište II faza je zatvoreno i u toku je njegova rekultivacija. Na prostoru pored II faze jalovišta pripremljena i odložena određena količina humusa koja je potrebna za završno prekrivanje, u postupku rekultivacije II faze”, stoji u dokumentu.
U 2021. godini kroz projekat “Upravljanje industrijskim otpadom i čišćenje” koji se realizuje posredstvom Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, Agencije za zaštitu životne sredine, završeni su radovi na sanaciji flotacijskog jalovišta u Gradcu i remedijaciji kasete 2 na deponiji pepela i šljake Maljevac.
”Glavni projekat remedijacije odlagališta TE Pljevlja urađen je shodno novom konceptu remedijacije u skladu sa DPP TE Pljevlja koji podrazumijeva nastavak odlaganja (kasetni sistem) na deponiji Maljevac, uz faznu rekultivaciju kaseta, sve do konačne remedijacije ove lokacije, uz puno poštovanje ekoloških i bezbjednosnih standarda”, konstatuje se u Lokalnom planu.
Planom je predviđeno da se rekultivacija degradiranog zemljišta površinskih kopova Rudnika uglja i Rudnika Šuplja stijena u Šulima sprovede do 2026. Rekultivacija odlagališta Jagnjilo i Grevo kako je navedeno koštaće 1,7 miliona eura, a unutrašnjeg odlagališta u kopu Potrlica 1,6 miliona eura. Planirano je da se u ovom periodu uradi i rekultivacija bivšeg kopa u Šumanama što je kako se navodi obaveza Rudnika uglja i Elektroprivrede, ali nije navedeno koliko će koštati ti radovi.
Rekultivacija Maljevca koštaće sedam miliona a degradiranih površina rudnika Šuplja stijena 1,3 miliona eura.
Goran Malidžan, izvor Vijesti