မြန်မာ့ဂဇက်အယ်ဒီတာ့သင်ပုန်း – ၂၀၂၂ ဇူလိုင်

ဇူလိုင်လ အမေရိကပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး၌ အလှုပ်ခတ်ဆုံးမှာ သေနတ်ကိုင်ဆောင်မှုနှင့် ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချ နှစ်ခုဖြစ်သည်။
ယူကေဝန်ကြီးချုပ်နှုတ်ထွက်၊ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်လုပ်ကြံခံရ၊ သီရိလင်္ကာသမ္မတထွက်ပြေးနှင့် သမ္မတဘိုင်ဒင်၏အရှေ့အလယ်ပိုင်းခရီးစဥ်တို့သည် ၅လကြာရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ကိုလွှမ်းမိုးလာ၍ ကိုဗစ်၏နောက်ဆုံးမျိုးကွဲ BA-5 သည်ကားကမ္ဘာအနှံ့ခြေဆန့်နေကာ ဖျားနာစေ အသက်တို့ခြွေနေပြန်လေသည်။
ကမ္ဘာသည် ကိုဗစ်နှင့်စစ်ကြောင့်စီးပွားယိုယွင်းချွတ်ခြုံကျ ငတ်မွတ်ခြင်းကပ်ကိုတလှမ်းနီးလာခဲ့ပြီ။ နိုင်ငံတို့၏ခေါင်းဆောင်များ အစွမ်းကုန်အလုပ်လုပ် ကိုယ့်လူမျိုးနှင့်နိုင်ငံတော်ကို ကပ်ဘေးတို့မှလွတ်အောင် အပြင်းအထန်ကြိုးစားနေကြပါသည်။ ကပ်ဟူသည် တခုတည်းမလာ အတွဲလိုက်ဆင့်ဆက်လာသည့်ထုံးစံရှိ၍ပါ။
ကပ်ကိုရင်ဆိုင်ကြခြင်း၌ နိုင်ငံရေးသမားခေါင်းဆောင်တို့၏ဖြေရှင်းပုံမတူ။ လူ၏မူလစိတ်ဖွဲ့စည်းပုံအရ လစ်ဘရယ်(ဘယ်)လွတ်ပြန့်စွဲသူလော ကွန်ဆာဗေးတစ်(ညာ)ရှေးရိုးစွဲသည်လားရယ်နှင့် နိုင်ငံရေးရောင်စဥ် ဘယ်/ညာအတိုင်းသာ တွေးခေါ်ဆုံးဖြတ်ကြလေ၏။ လူအများစုတို့ တုံ့ပြန်ကြရာတွင်လည်းထိုနည်းတူစွရယ်ပါ။ စာဖတ်သူသင်သည် ဘယ်လားညာလော?

အသက်၊သား၊သတ်ကင်း သက်သတ်မလွတ်/လွတ် ၀ ၁
ဂျူး၊ ခရစ်ယန်၊ အစ္စလမ်ကမ္ဘာ့သာသနာကြီးတို့တွင် တိရိစ္ဆာန်ကို ဘုရားသခင်ဖန်ဆင်းထားသည်မူ၍ လူသားတို့နှင့်တန်းတူမထားပေ။ ဂျူးတွင် ကိုးရှာ၊အစ္စလမ်တွင်ဟာလာ ခွင့်ပြုကန့်သတ်ချက်ထားသည်။ ဟိန္ဒူသာသနာတွင် တိရစ္ဆာန်တို့၏အရာသည် ဘုရားတို့နှင့်တွဲလျှက်ပါသည်။ ဘုရားများ၏ပုံသဏ္ဏန်ထွင်းထုသည်ပင် ဆင်နွားစသဖြင့်မြင်ကြရသည်မဟုတ်ပါလော။ ဗုဒ္ဓအနေဖြင့်ကား သက်သတ်လွတ်ဟူ၍ လူသားများမဆိုထားနှင့် ဂိုဏ်းဝင်သံဃာများကိုမျှတားမြစ်မထားပါချေ။ ဗုဒ္ဓဘာသာသက်တမ်း၂၆၀၀နီးလာချိန်ဝယ် မဟာယာနဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များနှင့် ထေရဝါဒအချို့တွင် သက်သတ်လွတ်ခြင်းတွေ့လာရသည်။ လူသား၏အဟာရဗေဒနှင့် ကျန်းမာရေးရှုထောင့်အရမူ လူသားသည်အသားစားသင့်/စားထိုက်သည်ဆိုထားပါသည်။ အထူးသဖြင့်ကလေးငယ်နှင့်ခန္ဓာတိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးချိန်တွင် အထူးလိုအပ်သည်သာ။ အသီးအရွက်စားခြင်းဖြင့် ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုကျပ်မပြည့်ဖြစ်သွားနိုင်ပါသည်။ (သက်သတ်လွတ်ဟုဆိုရာ၌ ဟိန္ဒူတို့၏သက်သတ်လွတ်သည် နွားနို့သောက်နိုင်သော်လည်း မြန်မာ၏သက်သတ်လွတ်အများစုမှာ နို့သောက်ခွင့်မရှိ)

အခြားဘုံသား-အေလီယံကမ္ဘာများ ရှိ/မရှိ ၀ ၁
နာဆာမှ ဂျိမ်းစ်ဝက်ဘ်မှန်ပြောင်းသစ်ကြီးဖြင့် အလင်းနှစ်မိုင်ဘီလီယံ၄.၆အကွာမှ ကြယ် နဂါးငွေ့တန်းများကိုဓာတ်ပုံရိုက်ပြလိုက်သည်။ မြေကမ္ဘာဓာတ်ပုံများကဲ့သို့သာမန်အလင်းရောင်စဥ်မှအရောင်ခွဲ၍ထုတ်သောပုံများမဟုတ်။ အနီအောက်ရောင်ခြည်ကိုလက်ခံ အလင်းစွမ်းအင်ကိုဒေတာယူကာ ကမ္ဘာမြေပေါ်တွင်ပြန်ပုံဖေါ်ယူခြင်းဖြစ်သည်။ လကမ္ဘာလူသားရောက်သကဲ့သို့ပင် ခေတ်ပြောင်းတခုကိုစပြီဟုဆိုနိုင်ပါသည်။ အဆိုပါမှန်ပြောင်းဖြင့် အလင်းနှစ်ကွာမှာ ဂြိုလ်များ၏လေထုတွင်းဓာတုဓာတ်များကိုပါ စိတ်ဖြာသိနိုင်တော့မည်ဖြစ်ရာ သက်ရှိကိုလည်းရှာတွေနိုင်စွမ်းပေမည်။
ယခုရာစုနှစ်မကုန်မှီအတွင်း အေလီယံဟုခေါ်ရမည် အခြားဂြိုလ်နေ အသိဥာဏ်မြင့်သက်ရှိများနှင့်လူသားတို့အဆက်အသွယ်ရလာပေမည်။ ထိုအခြေရောက်လျှင် ဤကမ္ဘာမြေ၏ ဖန်ဆင်းရှင်နှင့်ဆိုင်ရာဘာသာတရားတို့ (သမိုင်းအဆက်ဆက်ထုံးစံအတိုင်း)ရှိပြီးကျမ်းနှင့်တိုက်၍ လိုက်ညှိကြရပေဦးမည်။ မည်သို့ဆိုစေ ကမ္ဘာ့လူဦးရေအများစုမှာ ကျမ်းပါယုံကြည်ချက်တို့ကို သိသာစွာပြင်ဆင်ချက်တို့ပြုကြတော့မည်။

ဥတုရာသီ ကိန်းကြုံဆန်းပြားပြောင်း/မပြောင်း ၀ ၁
ကမ္ဘာကြီးတကယ်ပူနွေးနေပါသည်။ ယခုနွေသည် ပြီးခဲ့သောနှစ်၁၀၀တွင်း အပူဆုံးနွေဖြစ်လိ့မ်မည်။ အမေရိကားတွင် ဖာရင်ဟိုက်ဂဏန်း၃လုံးအပူချိန်များဖြစ်နေသလို ဥရောပသည်လည်း အပူကြောင့်လူထောင်ချီကွယ်လွန်ကြသည်။ လာမည့်နှစ်တို့သည်လည်း အပူဆုံးများကို စံချိန်ဆက်လက်ချိုးသွားမည့်ဟန်ပါ။
အပူမြင့်လာခြင်းသည် ဤအတိုင်းထွက်မသွား။ ဂယက်ဖြင့် တကမ္ဘာလုံးဂေဟစနစ်ကိုလည်း ချိန်ညှိမည်ဖြစ်ပေရာ လာမည့်နှစ်တို့တွင် ရာသီဥတုကပ်ဘေးဆိုးကို ထိတွေ့ခံစားကြရလိမ့်မည်။
သိပ္ပံပညာရှင်အားလုံးလိုလိုက လူလုပ်ကမ္ဘာ့ဥတုရာသီပြောင်းမှုကြီးဖြစ်လာနေသည်ဟု တညီတညွတ်တည်းဆိုသည်ကို ရှေးရိုးစွဲသူတို့က ယုံကြည်ဟန်မပြကြပါ။ အမေရိကားပြည်တွင်းပင် ၂၀၁၉ဇန်နဝါရီလမကြုံစဖူးအလွန်အေးသောဆောင်းတွင်းခေါင်ခေါင်ကြုံကြရသည်ကို သမ္မတကြီးထရမ့်ညွှန်ပြ ရယ်သွမ်းသွေးခဲ့သည်မဟုတ်ပါလား။
ကမ္ဘာမြေကြီးကို ဖန်ဆင်းရှင်ကဖန်ဆင်းထားသည်ဟု ယုံကြည်သူတို့အတွက် လူ့သားကြောင့် ကမ္ဘာတွင်လူသားရှင်သန်ရန်ခက်ခဲသွားသည်အထိ သဘာဝတရားပြောင်းလဲသွားမည်ဆိုခြင်းသည် ယုတ္တိတန်ခြင်းကားမရှိ။ ထို့ကြောင့် အစိုးရက ထိုသည်ကိုအကြောင်းပြ လိုက်လံထိန်းချုပ်စည်းကမ်းထုတ်နေခြင်းများကို ဆန့်ကျင်လေသည်။
အချက်အလက်များအရ ကမ္ဘာမြေသည်မီးတောင်ချော်ရည်တို့ဖြင့်အလွန်ပူခဲ့သည်ရှိသလို အေးခဲလှသော ‌Ice Age တို့ကိုဖြတ်ခဲ့ရဖူးသည်။

ကိုယ်ဝန်ရလျှက်ဖျက်/မဖျက် ၀ ၁
အမေရိကား၏လစ်ဘရယ်နှင့်ကွန်ဆာဗေးတစ်တို့တွင် အကြီးမားဆုံးသော အယူအဆကွဲလွဲမှုကြီးဖြစ်သည့် ရိုးဗီဝိတ်ဒ်(၁၉၇၃)ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် ရာစုနှစ်ဝက်ငြိမ်သက်နေရာသို့ ရှေးရိုးစွဲအများစု(၆-၃)စူပရင်းကို့သ်-အမြင့်ဆုံးတရားရုံးချုပ်မှပြောင်းပြန်လှန်ချ ဂယက်ထစေလိုက်သည်။
ဘာသာတရားကြောင့် ရှေးရိုးစွဲခရစ်ရှန်အများစုတို့သည် ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းကိုဆန့်ကျင်၏။ မိခင်/အမျိုးသမီး၏အခွင့်အရေးကိုထည့်မတွက်။ လွန်ခဲ့သောအနှစ်၂၀၀၀ကအခြေအနေနှင့်မတူကွဲပြားခဲ့ပြီဖြစ်သော လူ့ယဥ်ကျေးမှုဓလေ့စည်းကမ်းဥပဒေများကိုလည်းထည့်စဥ်းစားမည်မဟုတ်ကြချေ။
အသက်၁၀နှစ်သမီးမုဒိမ်းကျင့်ခံရသဖြင့်ရသွားသော ၆ပါတ်ရှိကိုယ်ဝန်ကိုဖျက်ချရန် မိခင်လောင်းကလေးငယ်သည် မူလနေထိုင်ရာအိုဟိုင်းယိုးပြည်နယ်မှ ခွင့်ပြုရာအင်ဒီယားနားပြည်နယ်သို့ခရီးသွားခဲ့ရသည်။ ထိုကိစ္စအကြောင်းပြု၍ ရိုမန်ကက်တလစ်ဘာသာဝင်ဖြစ်သည့်သမ္မတဘိုင်ဒင်မှ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းတွင် ချွင်းချက်ပါသောအချက်များရှိသည့်အထူးအမိန့်ထုတ် ခွင့်ပြုချက်များပေးခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းကို ဓလေ့အားဖြင့်၄င်း ဘာသာရေးအားဖြင့်၄င်း ဥပဒေအနေဖြင့်၄င်း ခွင့်မပြု။ ချွင်းချက်ယှဥ်ပြိုင်တွေး/ဆွေးနွေးခွင့်ပင်မပေး။

သေနတ်ကိုင်ထားခွင့်မရှိ/ရှိ ၀ ၁
သေနတ်ဖြင့်ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခြင်းကြောင့်အမေရိကားတွင်နေ့စဥ်၁၀၆ဦးနှင့် တနှစ်လူ ၁၁၅၅၅၁ဦး(၂၀၂၁)သေဆုံး/ဒဏ်ရာရနေသည်။ သေနတ်လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခြင်းသည် အမေရိကဖွဲ့စည်းပုံ(၁၇၉၁)၏ခွင့်ပြုထားချက်ဖြစ်လေရာ ထိုအချက်အကြောင်းပြု မည်သည့်ချွင်းချက်မှမထားပဲ ကိုင်ဆောင်ကြပါစေရန် ရှေးရိုးစွဲသူတို့ကလက်ခံထားကြ၏။ လစ်ဘရယ်တို့ကမူ တမိနစ်ပစ်အားကျည်၃၀-၃၀၀အထိထွက်သည့် လူအစုလိုက်အပြုံလိုက်သေစေသည့် မောင်းပြန်စက်သေနတ်ကဲ့သို့သောလက်နက်များ လူထုတွင်းကိုင်ဆောင်ခွင့်မရှိစေရန် ဥပဒေအရတားမြစ်လိုကြသည်။ အစိုးရ၏ချုပ်ကိုင်ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် သေနတ်လက်နက်တိုင်းတို့ရှိရမည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွတ်လပ်ရေးရပြီးသည်မှ ခေတ်အဆက်ဆက် လက်ရှိမြန်မာမျိုးဆက်အားလုံး သေနတ်လက်နက်၏ အစွမ်းထက်ပုံကိုသိကြသည်။ လက်နက်အစွမ်းဖြင့် သူပုန်သည်၄င်း စစ်တပ်သည်၄င်း အာဏာချုပ်ကိုင်ကာ လူထုကိုသတ်ဖြတ် အစိုးရအဓမ္မတက်လုပ်ကြသည်ကိုလည်း မျက်ဝါးထင်ထင်ကိုယ်တွေ့ကြုံဖူးကြပါ၏။ မြန်မာနိုင်ငံဖွားတို့သည် သေနတ်တလက်၏ကောင်းကျိုးဆိုးကျိုးကို ဘဝနှင့်ရင်း၍ကောင်းစွာသိကြပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဝဋ်ကြွေးဟူသည့်စကားသုံးနှုန်းကာ ခံရသူဖက်မှ မူလယခင်ဘဝအကြွေးရှိပါသည်ဟူ၍ သည်းခံခြင်းကိုမျက်နှာဖုံးဝှက်ပစ်ကာ ဟောပြောလေ့ရှိကြသည်။ “မိနု..သူ့ကြွေးရှိရင်ဆပ်ရလိမ့်မယ်”ဟူသည့် မင်းဆရာဆရာတော်ဦးဗုဓ်၏နှုတ်ထွက်စကားနာမည်ကြီးသလို သင်္ဘောပေါ်၌ပစ္စည်းခိုးခံရခြင်းအား”အရင်ဘဝတုန်းက ငါသူခိုးဖြစ်တာ လူသိမယ်”ဟုမိန့်သည့်လယ်တီဆရာတော်ကြီးလည်းရှိခဲ့ဖူးပါသည်။ ခရစ်ရှန်တို့ကမူ “သင်၏ ပါးတဘက်ကို သူတပါးပုတ်လျှင် ပါးတဘက်ကို လှည့်၍ပေးဦးလော့”- Matthew 5:39 ကျမ်းစာလာသည်။ လွန်ခဲ့သောနှစ်၃၇၇၆ကဘေဘီလုံတွင်ဥပဒေအဖြစ်ထုတ်ပြန်ခဲ့သော မျက်လုံးတလုံးအတွက် မျက်လုံးတလုံးပြန်ပေးရမည်ဆိုသည့် ဘုရင်ဟာမိုရာဘီ၏ကုဒ်များသည် ကမ္ဘာ့အစောဆုံး သက်တမ်းအကြာဆုံး လူများလက်ခံသည့်ဥပဒေကြောင်းရာများဖြစ်ဆဲပါ။

အစွဲပါလျှင် ဘက်လိုက်ဆုံးဖြတ်မိကာ အမှန်မြင်ရခဲသည်။ အထူးသဖြင့်ဘာသာရေးအစွဲသည် နိုင်ငံရေးကိုလွှမ်းမိုးကာဘက်ပြောင်းမြင်တတ်ပါသည်။ အလယ်ခေတ်ဥရောပ(၅-၁၅ရာစု)၏ ဘာသာရေးကျောင်းတော်နှင့် ဘုရင့်အုပ်ချုပ်ရေးတွဲကစား အုပ်ချုပ်မှုတို့၏ အမှောင်ခေတ်ကို အမေရိကပြည်ကိုတည်ထောင်သူဖခင်ကြီးများ ကောင်းစွာသိနားလည်ကြသည်။ ထို့ကြောင့် အမေရိကဖွဲ့စည်းပုံတွင် ဘာသာရေးနှင့်နိုင်ငံရေးကိုတံတိုင်းခြားပစ်ခဲ့ပါသည်။ အမျှော်အမြင်ကြီးလှပေစွ။ သို့သော် မိမိရပ်တည်ချက်မခိုင် အစွန်းနှစ်ဖက်လွတ်အောင်လိုက်ရှောင်နေပါလျှင် ကြားခြံစည်းရိုးခွထိုင်မိရက်သားဖြစ်တတ်၏။
ရေးခဲ့သောကိစ္စများကို ၁-၀နံပါတ်ထုတ်ကြည့်ပါ၊ စာဖတ်သူသင်၏ ဘယ်/ညာ အလယ်တည်နေရာအကြမ်းမှန်းသိနိုင်ပါလိမ့်။

About kai

Kai has written 1057 post in this Website..

Editor - The Myanmar Gazette || First Amendment – Religion and Expression - Congress shall make no law respecting an establishment of religion, or prohibiting the free exercise thereof; or abridging the freedom of speech, or of the press; or the right of the people peaceably to assemble, and to petition the Government for a redress of grievances.