Xəbər verdiyimiz kimi, Mədəniyyət Nazirliyi “Şuşa İli” münasibətilə mart ayından “Şuşa söhbətləri” (Shusha talks) layihəsini həyata keçirir. Sentyabrın 30-da Beynəlxalq Muğam Mərkəzində layihə üzrə “Tarixi Zəfərimizə və mədəniyyət paytaxtımız Şuşaya həsr olunmuş ekran əsərləri” mövzusuna həsr olunmuş üçüncü görüş təşkil olundu.
Publika.az xəbər verir ki, görüşdə tanınmış kino xadimləri, ictimaiyyət nümayəndələri iştirak edirdi.
Tədbiri açıq elan edən Mədəniyyət Nazirliyi Media və kommunikasiya şöbəsinin müdiri Məryəm Qafarzadə layihə haqqında məlumat verdi. Bildirdi ki, Prezident İlham Əliyev tərəfindən Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı Şuşa şəhərinin 270 illiyi münasibətilə ölkəmizdə “Şuşa İli” elan edilib: “Mədəniyyət Nazirliyi olaraq məqsədimiz Şuşa mədəniyyətinin dirçəlişi üçün bir sıra istiqamətlərdə layihələr həyata keçirməkdir. Layihənin əsas məqsədi Qarabağın, onun tacı Şuşanın dirçəlişi ilə bağlı mədəniyyət sahəsində tanınmış şəxslərin fikirlərini öyrənməkdən ibarətdir. İlk görüşdə bir neçə təşəbbüs irəli sürülüb və uğurla reallaşdırılıb. Bugünkü görüş də məhz bu ideyaya xidmət edir. Layihə çərçivəsində ictimaiyyət nümayəndələri, mədəniyyət və incəsənət xadimləri, blogerlər və yaradıcı sənayenin nümayəndələrinin “Şuşa İli” ilə bağlı nazirliklə əməkdaşlığını genişləndirmək məqsədilə görüşlər keçiriləcək, fikir mübadiləsi aparılacaq”.
Məryəm Qafarzadə dedi ki, nazirliyin bütün layihələrində Şuşanın tarixi-mədəni zənginlikləri həm Azərbaycanda, həm də beynəlxalq aləmdə təbliğ olunacaq.
Daha sonra Mədəniyyət Nazirliyinin Audiovizual və interaktiv media şöbəsinin sektor müdiri Rüfət Əliyev çıxış edərək son iki ildə nazirlik tərəfindən Qarabağ- Şuşa və Vətən müharibəsi mövzusunda lentə alınan ekran əsərləri haqqında məlumat verdi. Bildirdi ki, bu müddətdə 70-dən artıq film ərsəyə gəlib. Bunlardan 30 ekran əsəri tammetrajlıdır və istehsalı başa çatıb. Bu filmlər sırasında ictimaiyyətə təqdim olunan “Biz”, “Fulya”, “Böyük qırmızı ev” və digərlərinin adlarını çəkə bilərik. Həmçinin “Həyat, deyəsən, gözəldir” (“Fəryad –2”) filminin çəkilişləri də yekunlaşıb. Bundan əlavə, İctimai Televiziya ilə birlikdə “Görünməyən qəhrəmanlar” silsiləsindən 10 film lentə alınaraq tamaşaçıların ixtiyarına verilib. 2021-ci ildə elan edilən “Böyük Qayıdış” ssenari müsabiqəsinin qalib işlərinin də çəkilişlərinin yekunlaşdığını diqqətə çatdıran sektor müdiri qeyd etdi ki, “Salnaməfilm” studiyası və Bakı Media Mərkəzi ötən ilin noyabrında “Şuşa, sən azadsan!” filmini ictimaiyyətə təqdim etdi ki, ekran işi böyük maraqla qarşılandı. Hazırda Qarabağ və Şuşanın tanınmış şəxsiyyətlərinə həsr edilən filmlər lentə alınmaqdadır. “Şuşa” qəzetinin redaktoru Vasif Quliyevin kitabı əsasında lentə alınan “Mehmandarovlar” filmi (rejissor – Yavər Rzayev), ANAMA əməkdaşlarına həsr olunan “Minaxataranlar” sənədli filmi, “Salnaməfilm” studiyasında “Qarabağ” futbol klubu haqqında lentə alınan sənədli film və Azərbaycanın böyük bəstəkarı Fikrət Əmirovun 100 illik yubileyinə həsr edilən sənədli filmin çəkilişləri Şuşada və Bakıda davam etdirilir.
Qeyd olundu ki, Dövlət Film Fondunda ümumilikdə Qarabağ və Şuşaya aid kadrların əks olunduğu 7 film bərpa edilib. 2021-ci ildə Azərbaycan filmləri noyabrın 8-dən 12-dək İstanbulda keçirilən birinci “Qorqud Ata” Türk Dünyası Beynəlxalq Film Festivalında təqdim olunub. Həmin festivalın gələcəkdə Türk dünyasının əsas kino tədbirinə çevrilməsi, bu proses çərçivəsində Türk Dünyası Kino Birliyinin yaradılması, həmçinin Türkiyə və Azərbaycan tərəfinin təklifinə əsasən, növbəti “Qorqud Ata” Türk Dünyası Film festivallarının türkdilli ölkələrin müxtəlif şəhərlərində, o cümlədən Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı olan Şuşa şəhərində keçirilməsi nəzərdə tutulur. Həmçinin Türkiyənin böyük kino şirkətləri ilə birlikdə şərti adı “Qarabağ Vətən müharibəsi” olan çoxseriyalı filmin çəkilişi nəzərdə tutulur ki, burada filmin əsas aktyor və yaradıcı heyəti Azərbaycan tərəfdən olacaq.
Sektor müdiri filmin çəkilişlərinin Şuşa, Füzuli və Hadrutda aparılacağını dedi.
Çıxışlardan sonra “Şuşa söhbətləri”nin qonaqları səhnəyə dəvət olundu. Mədəniyyət Nazirliyi Media və kommunikasiya şöbəsinin əməkdaşı Leyla Sarabinin moderatorluğu ilə panel söhbətdə Əməkdar incəsənət xadimi, professor, Dövlət Film Fondunun direktoru Cəmil Quliyev, Xalq artisti, kinorejissor Vaqif Mustafayev, Dövlət Film Fondunun şöbə müdiri Rəşad Qasımov, “Şuşa, sən azadsan!” filminin rejissoru Cavidan Şərifov Qarabağ və Şuşa mövzusunda kino sahəsində lentə alınan ekran əsərləri barədə düşüncələrini bölüşdülər.
Xalq artisti Vaqif Mustafayev Qarabağ mövzusunda lentə aldığı filmlər haqqında danışarkən kadrarxası məqamlardan söz açdı. “Həyat, deyəsən, gözəldir” (“Fəryad – 2”) filminin çəkiliş prosesinin danışaraq ekran əsərinin noyabrda beynəlxalq festivalda təqdim ediləcəyini dedi. Rejissor Fikrət Əmirova həsr edilmiş sənədli filmin çəkilişləri zamanı Şuşada yaşadığı təəssüratları bölüşdü.
Dövlət Film Fondunun şöbə müdiri Rəşad Qasımov “Şuşa İli” çərçivəsində fondda qorunan Qarabağ və Şuşa haqqında filmlərin bərpasından danışdı. Bildirdi ki, “Şuşa İli” ilə əlaqədar Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiq olunmuş Tədbirlər planında DFF-nin arxivində Şuşaya həsr edilmiş sənədli filmlərin və xroniki materialların bərpası və mədəniyyət paytaxtımızda nümayiş etdirilməsi də əksini tapmışdı. Bu xronikalarda ulu öndər Heydər Əliyevin Vaqif poeziya günlərində çıxışı, Xurşidbanu Natəvanın büstünün açılışında iştirakı ilə bağlı kadrlar yer alıb. Tədbirlə planına uyğun olaraq, filmlər bu il Şuşada təşkil edilən mədəni tədbirlərdə nümayiş olunub. Eyni zamanda bu xronikalardan F.Əmirov haqqında və “Mehmandarovlar” filmlərində istifadə edilib. Bu filmlər bir daha Qarabağın Azərbaycanın əzəli torpaqları olduğunu sübut edir.
“Şuşa, sən azadsan!” filminin rejissoru Cavidan Şərifov çıxışı zamanı dedi ki, Vətən müharibəsi başlayan zaman Bakı Media Mərkəzi və “Salnaməfilm” studiyasının rəhbərliyi tərəfindən bir qrup yaradıldı: “Biz ön cəbhəyə ezam olunduq və məqsədimiz maksimum dərəcədə döyüş zonasına yaxın olmaq, əsgər və zabitlərimizin igidliyi, şücaəti ilə bağlı arxiv kadrları çəkmək idi. Son getdiyimiz yer Şuşa oldu. Vətən müharibəsi bitdikdən sonra həmin kadrlar əsasında bir film ərsəyə gətirilməsi ideyası yarandı. Müasir hərb tarixinin ən parlaq səhifələrindən biri olan Şuşa əməliyyatının diqqətçəkən məqamları izləyicilərə ilk dəfə bu filmdə təqdim olunub. “Şuşa, sən azadsan!” filmi artıq beynəlxalq film festivallarında nümayiş olunur və bununla da Azərbaycanın haqq savaşındakı səsi bir daha dünyaya bəyan edilir”.
Dövlət Film Fondunun direktoru, Əməkdar incəsənət xadimi Cəmil Quliyev Azərbaycanın kino salnaməsində Qarabağ mövzusunda lentə alınan filmlər və onların rejissorları haqqında söz açdı. Bildirdi ki, Qarabağ haqqında ilk ekran əsərini görkəmli rejissor Səməd Mərdanov lentə alıb. O, ilk dəfə 1933-cü ildə “Köçərilər” filmini çəkib. Əfsus ki, bu film qalmayıb. Daha sonra isə “Kəndlilər” filmindəki bir neçə kadr Qarabağda lentə alınır. Mərhum rejissor Əbdül Həsənov Qarabağ mövzusunda vaxtilə silsilə filmlər çəkib. Rejissor 1937-ci ildə lentə aldığı “Qarabağ daşı”, “Şuşa – kurort şəhəri” filmlərində Qarabağın mədəniyyəti, təbiəti haqqında dəyərli materiallar əks olunub. Görkəmli rejissor Hüseyn Seyidzadə “Koroğlu” filminin kadrlarını Əsgəran qalasında lentə aldı. Bu gün kino tarixində adı unudulmuş peşəkar operator, sonradan rejissorluqla da məşğul olan Əlibala Əsgərov 1967-ci ildə “Qarabağa səyahət” adlı sənədli film ekranlaşdırdı ki, həmin filmdə o zamanlar kinostudiyanın direktoru işləyən Xalq artisti Adil İsgəndərovun danılmaz əməyini qeyd etməliyik. Bu filmdə Qarabağın bütün bölgələrini, eləcə də Şuşaya səyahəti əks etdirən görüntülər var. Fond tərəfindən bərpa edilərək rəqəmsallaşdırılan filmlərin əksəriyyəti 1970-1980-ci illərdə lentə alınan ekran əsərləridir.
Panel çıxışlardan sonra tədbir sual-cavabla davam etdi, təkliflər dinlənildi.
“Mədəniyyət” qəzetinin baş redaktoru Vüqar Əliyev çıxışı zamanı Azərbaycan kino salnaməsində 1976-cı ildə lentə alınan “Dərviş Parisi partladır” filminin xüsusi yeri olduğunu dedi. Bildirdi ki, Qarabağ mövzusunda və tarixi torpaqlarımızın əsrarəngiz təbiətinin təbliğ baxımından bu film böyük əhəmiyyəti var. M.F.Axundzadənin “Müsyö Jordan və dərviş Məstəli şah” əsəri əsasında (ssenari – Ədhəm Qulubəyov) lentə alınan bu film (rejissor – Kamil Rüstəmbəyov, Şamil Mahmudbəyov) Qarabağ motivlərini dünyada tanıtmaq məqsədilə fransız dilinə dublyaj edilərək Fransa və digər Avropa ölkələrində yayımlana bilər. Cəmil Quliyev bu təklifi dəstəkləyərək əlaqədar qurumlara bununla bağlı müraciət edilməsinin zəruriliyini bildirdi. Görüş fikir mübadiləsi ilə davam etdi.