Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved
De OPEC+, de olie-exporterende landen en hun bondgenoten, gaan vanaf volgende maand de olieproductie verlagen met 2 miljoen vaten per dag. Dat is de grootste daling sinds 2020, aan het begin van de coronapandemie. De impact op de bevoorrading zou evenwel kleiner zijn, omdat verscheidene landen in de praktijk al minder oppompen.
Met de forse verlaging van de olieproductie, die niet als een verrassing komt, wil de OPEC+ de terugval van de olieprijs een halt toeroepen. Na een flinke stijging meteen na de Russische invasie in Oekraïne is de olieprijs al maandenlang aan het zakken, uit vrees voor een recessie en dus minder vraag naar olie. De voorbije zes maanden daalde hij van 120 dollar naar iets meer dan 80 dollar per vat.
Om de prijs weer op te krikken zijn de OPEC+-landen overeengekomen om met ingang van november de olieproductie te verlagen met 2 miljoen vaten per dag. Het gaat om de grootste productieverlaging sinds 2020. De impact op de bevoorrading zou evenwel geringer zijn omdat in de praktijk een aantal OPEC-landen al minder oppompen.
Wat is de OPEC en de OPEC+?
De OPEC, de organisatie van olie-exporterende landen, is een samenwerkingsverband tussen dertien landen met als doel een olieprijs vast te stellen die redelijk is voor consumenten en producenten. Momenteel maken Irak, Iran, Koeweit, Saudi-Arabië, Venezuela, Libië, de Verenigde Arabische Emiraten, Algerije, Nigeria, Gabon, Angola, Equatoriaal-Guinea en Republiek Congo deel van OPEC uit. Het hoofdkwartier van de OPEC bevindt zich in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen.
Verder zijn er een tiental niet-OPEC-leden die wel als bondgenoten van het oliekartel worden beschouwd, waaronder Rusland, Soedan en Mexico. Samen vormen ze de OPEC+, maar in de praktijk is vooral Rusland een belangrijke partner van OPEC. Opvallend daarbij is dat Saudi-Arabië de Russische invasie in Oekraïne niet veroordeeld heeft. De relaties tussen de Saudi's en de VS zijn overigens verkoeld na het aantreden van president Biden.
Het voorstel om de olieproductie te verlagen, kwam van Rusland. De VS had erop aangedrongen om af te zien van de beperkingsplannen, maar daar hebben de OPEC-landen zich dus niet toe laten bewegen.
De Amerikaanse president Joe Biden ging eerder dit jaar nog naar Saudi-Arabië om juist te pleiten voor een verhoging van de olieproductie. Met de midterms, de tussentijdse verkiezingen voor het Amerikaanse Congres in het vooruitzicht, zouden hogere prijzen aan de pomp en de daarop volgende inflatie de Democraten van president Biden slecht uitkomen. Volgens het Witte Huis gaan "de OPEC-landen nu de weg van Rusland op", maar Biden is van plan om olie uit de strategische reserves op de markt te gooien om de prijsstijging te temperen.
Sinds de geruchten over een verlaging van de olieproductie de ronde deden, is de olieprijs alweer wat gestegen. Na de bevestiging van het nieuws vandaag reageerde de olieprijs in Londen met een stijging die even opliep tot plus 2,4 procent naar 93,96 dollar per vat. Dat was het hoogste peil in drie weken.
Wat betekent dat aan de pomp?
Samengevat betekent de beslissing van OPEC+ op korte termijn een stijging van de olieprijs internationaal en met enige vertraging dus ook als je gaat tanken aan de pomp. Toch moet dat even in zijn context geplaatst worden.
De voorbije maanden was de prijs voor een vat ruwe olie op de internationale markten evenwel al gedaald van 120 naar minder dan 90 dollar. Dat is wellicht een van de redenen waarom nogal wat OPEC-landen op het Russische voorstel zijn ingegaan om de prijsstijging een halt toe te roepen. Anderzijds is die dollar in dezelfde periode fors in waarde gestegen tegenover de meeste andere munten en worden de olieprijzen nog altijd in Amerikaanse dollars uitgedrukt.
De facto waren een aantal olie-uitvoerende landen zoals Nigeria, Angola en Rusland al overgegaan tot een vermindering van de uitvoer -goed voor de helft van de nu afgesproken 2 miljoen vaten per dag- en dat beperkt dus wat de impact van de huidige beslissing. De beslissing van VS-president Biden om olie uit de strategische reserves te verkopen, kan die prijsstijging ook matigen.
Samengevat zal de prijs voor olie en benzine dus in eerste instantie wel stijgen, maar is dat voor een deel ook psychologisch. De vrees voor een recessie in tal van landen kan de vraag naar energie op iets langere termijn wel doen teruglopen. In de praktijk is het ook vaak zo dat veel OPEC-landen zich niet houden aan de afgesproken productieverlagingen om elkaar marktaandeel af te snoepen. Onder meer Irak zou niet erg enthousiast zijn over de beslissing van vandaag.