Liveblog - VS-president Biden komt op 24 maart naar Brussel voor zowel EU-top als NAVO-top in teken van Oekraïne

De Amerikaanse president Joe Biden komt op 24 maart naar Brussel. Hij zal deelnemen aan een NAVO-top in het teken van de oorlog in Oekraïne en ook aan een EU-top. 

Secretaris-generaal Jens Stoltenberg kondigde eerder vandaag al aan dat volgende week donderdag de staatshoofden en regeringsleiders van de NAVO-lidstaten samenkomen op het hoofdkwartier van de verdragsorganisatie in Brussel. "We zullen het hebben over de Russische invasie in Oekraïne, onze sterke steun voor Oekraïne en de verdere versterking van de afschrikking en defensie van de NAVO", zegt hij op Twitter.

Rusland heeft rechtstreekse sancties ingevoerd tegen de Amerikaanse president Joe Biden en minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken. De sancties houden in dat ze niet meer toegelaten worden op Russisch grondgebied. Ook de Amerikaanse minister van Defensie, de nationale veiligheidsadviseur, de directeur van de CIA, de zoon van de president én zelfs oud-minister van Buitenlandse Zaken en ex-presidentskandidaat Hillary Clinton staan op de zwarte lijst.

De Russische sancties zijn een reactie op eerdere Amerikaanse sancties tegen de Russische president Vladimir Poetin en andere belangrijke en rijke Russen. Net vandaag kondigden de Verenigde Staten overigens nieuwe sancties aan tegen 11 medewerkers van het Russische ministerie van Defensie.

Daarnaast werden ook nieuwe sancties bekendgemaakt tegen enkele andere Russen en Russische organisaties en tegen de Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko, een bondgenoot van Poetin, en zijn vrouw. Die sancties zouden niet rechtstreeks aan de oorlog in Oekraïne gelinkt zijn, maar passen binnen internationale sancties tegen Wit-Rusland en Rusland wegens corruptie en schendingen van de mensenrechten.

Rond 14 uur Belgische tijd zijn de onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne weer van start gegaan. Dat heeft het hoofd van de Oekraïense delegatie bekendgemaakt op Twitter. Gisteren was de vierde gespreksronde stopgezet voor een zogenoemde “technische pauze”. Er werd wel verder gepraat in subgroepen.

Vandaag praten de onderhandelaars zelf weer met elkaar. Net als gisteren gebeurt dat via een videoverbinding. Volgens de Oekraïense delegatie zal er onder meer gepraat worden over een staakt-het-vuren en het terugtrekken van de Russische troepen uit Oekraïne.

Volgens de Oekraïense president Zelenski verliepen de gesprekken gisteren relatief goed, maar tot een doorbraak kwam het niet. Het Kremlin, het kantoor van de Russische president Poetin, liet vandaag weten dat het nog te vroeg is om te bepalen welke richting de gesprekken kunnen uitgaan. Maar het is positief dat de gesprekken voortgaan, klinkt het.

Marina Ovsjannikova, de vrouw die met een protestbord tegen de oorlog inbrak in een Russische nieuwsuitzending, is vrijgelaten. Ze is veroordeeld tot een boete van 30.000 roebel (zo'n 256 euro). Dat melden verschillende onafhankelijke Russische bronnen. Na haar protest werd ze opgepakt en was het lang onduidelijk waar ze was.

Lees hier meer:

Europese Raadsvoorzitter Charles Michel heeft opnieuw gebeld met de Russische president Vladimir Poetin. Dat maakt Michel zelf bekend op Twitter. Hij heeft Poetin opgeroepen de Russische "broederoorlog" met Oekraïne stop te zetten.

Het is sinds de inval van Rusland in Oekraïne niet de eerste keer dat Michel aan de lijn hangt met Poetin. Opnieuw maakte de Belgische oud-premier hem duidelijk dat de Europese Unie zich eensgezind aan de zijde van de Oekraïners schaart.

Michel riep Poetin op om onmiddellijk tot een staakt-het-vuren over te gaan en zijn leger uit Rusland weg te trekken. Ook de lopende onderhandelingen tussen Kiev en Moskou kwamen aan bod, waarbij de bescherming van burgerlevens de absolute prioriteit moet zijn, aldus Michel.

Nog volgens Michel moeten de Russen het "willekeurig bombarderen" van Oekraïense burgers stopzetten en humanitaire corridors mogelijk maken.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski geeft voor het eerst toe dat zijn land niet kan toetreden tot de NAVO. Dat was het belangrijkste argument voor Rusland om Oekraïne binnen te vallen. De uitspraak kan begin van uitweg bieden uit de crisis, maar dat wil nog niet zeggen dat Oekraïne plooit. Ook voor Rusland zou dit een manier bieden om een punt te zetten achter een oorlog die mogelijk lang en erg duur zou kunnen worden.

Lees hier meer:

Rusland is officieel uit de Raad van Europa gestapt, een mensenrechtenorgaan met bijna 50 lidstaten. Het hoofd van de Russische delegatie in de parlementaire vergadering van de Raad van Europa heeft een brief van de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov overgemaakt aan de secretaris-generaal van de Raad van Europa.

Rusland kiest er dus zelf voor om uit de Raad te stappen en vermijdt zo dat het uit de Raad gezet wordt. Eerder had de Oekraïense president Volodimir Zelenski daar al toe opgeroepen. Op dit moment is Rusland enkel geschorst.

De Raad van Europa is een orgaan dat losstaat van de Europese Unie. De Raad van Europa werd opgericht in 1949 en behandelt hoofdzakelijk mensenrechten. Aan de Raad van Europa is ook het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gekoppeld, niet te verwarren met het Europees Hof van Justitie (dat bij de Europese Unie hoort).

In het vakantiehuis "La Rose des Sables" in Koksijde worden op dit ogenblik een 40-tal Oekraïense vluchtelingen opgevangen. Opmerkelijk is dat de kinderen en jongeren die er wonen nog altijd les krijgen van hun leerkracht in Kiev, maar dan online. "Het doet wat denken aan de lockdown", zegt Heidi Madou die de vluchtelingen begeleidt, "toen ook onze kinderen afstandsonderwijs volgden."

Lees hier meer:

De NAVO is bezorgd dat Rusland een zogenoemde "false flag"-operatie met mogelijke chemische wapens voert in Oekraïne. Dat zegt Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO.

Zo'n operatie is bedoeld om de schuld van een zelf veroorzaakt incident in de schoenen van de tegenstander te schuiven. Dat incident kan vervolgens als excuus gebruikt worden om tussenbeide te komen.

"Al maanden hebben we de lange lijst met leugens van Rusland ontmaskerd", aldus Stoltenberg. "Ze claimden dat ze niet van plan waren om Oekraïne binnen te vallen, maar dat hebben ze gedaan. Ze beweerden dat ze hun troepen terugtrokken, maar ze stuurden er zelfs meer. Ze beweren burgers te beschermen, maar ze brengen hen om het leven."

Moskou beschuldigde Washington en Kiev ervan laboratoria in Oekraïne te beheren voor de ontwikkeling van biologische wapens. Beide landen ontkennen dat. Sindsdien vreest het Westen dat Rusland een voorwendsel zoekt om zelf zulke wapens in te zetten.

"Nu doen ze absurde beweringen over biologische labo's en chemische wapens in Oekraïne", zei Stoltenberg daarover. "Dat is gewoon opnieuw een leugen. We zijn bezorgd dat Moskou een "false flag"-operatie zou kunnen orkestreren, mogelijk met chemische wapens."

Op het hoofdkwartier van de verdragsorganisatie in Brussel vindt morgen een uitzonderlijke bijeenkomst van de ministers van Defensie van de lidstaten plaats. Ook partners zoals de Europese Unie, Finland, Zweden, Georgië en Oekraïne zullen aanwezig zijn.

Als een van de weinigen kent hij het privénummer van Vladimir Poetin en zijn profielfoto op Instagram is een doorn in het oog van Canadese en Amerikaanse ijshockeyfans. Aleksandr Ovetsjkin betaalt een prijs voor zijn steun aan "zijn president".

Lees hier meer:

Pierre Zakrzewski, cameraman bij Fox News, is gedood in Horenka, dicht bij de Oekraïense hoofdstad Kiev. Dat meldt de CEO van de Amerikaanse nieuwszender, Suzanne Scott. 

"Met grote droefheid en pijn in het hart delen we vanmorgen het nieuws over onze geliefde cameraman Pierre Zakrzewski. Pierre werd gedood in Horenka, buiten Kiev, Oekraïne", wordt ze geciteerd op Twitter. "Pierre was gisteren bij Benjamin Hall om nieuws te verzamelen toen hun voertuig werd geraakt door inkomend vuur."

Zakrzewski was een oorlogsfotograaf die "bijna elk internationaal verhaal voor FOX News heeft behandeld, van Irak over Afghanistan tot Syrië". Sinds februari werkte hij in Oekraïne. "Zijn passie en talent als journalist waren ongeëvenaard", besluit ze. 

Bij diezelfde aanval is ook een Oekraïense journaliste omgekomen:  Oleksandra Kuvshynova. Dat meldt CNN, dat het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken citeert. Fox heeft nog niet bevestigd dat zij samenwerkte met het Fox-team.

Sinds de Russische invasie in Oekraïne zijn meer dan 1,8 miljoen mensen naar Polen gevlucht. Dat meldt de Poolse grensbewaking op Twitter. Maandag trokken 71.600 mensen de grens over, waardoor het totale cijfer nu is gestegen tot 1,83 miljoen.

aarnaast zijn sinds het begin van de oorlog ook 194.500 mensen vanuit Polen naar Oekraïne gereisd. Het leeuwendeel daarvan, 162.000 mensen, zijn Oekraïense staatsburgers. De anderen zijn hoofdzakelijk mensen die humanitaire hulpgoederen naar het land brengen.

Vijf Belgische organisaties starten een inzamelactie om een 30-tal Oekraïense kinderen met kanker bij ons te behandelen. Ze hopen 400.000 euro te verzamelen zodat de jonge patiënten ook bij ons de nodige zorg krijgen. Een groot aantal zieke kinderen is naar Polen gevlucht, maar die situatie is volgens de organisaties niet houdbaar.

De vereniging van vijf organisaties is op zoek naar financiële steun en donaties, maar ook gratis of voordelige woonruimte in de nabijheid van de afdelingen kinderoncologie. De kinderen zullen terechtkomen in Gent, Leuven of Antwerpen.

Het initiatief gaat uit van het Vlaamse Kinderkankerfonds en de vzw Tuki, het Luikse A.E.C. (Aide aux enfants Cancéreux) en Sun Child uit Brussel. De organisatie KickCancer zal een coördinerende rol spelen en kijkt daarbij ook naar andere Europese landen.

Het initiatief wordt in Vlaanderen gesteund door de ziekenhuizen UZ Gent, UZ Leuven, UZ Brussel en UZ Antwerpen. Ook de Brusselse ziekenhuizen Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola, UZ Brussel en Cliniques Universitaires de Saint-Luc nemen deel.

Sympathisanten kunnen via http://team.kickcancer.org/nl/partner-checkout/oekraine-actie donaties overmaken.

Groot-Brittannië heeft opnieuw economische en diplomatieke sancties afgekondigd tegenover nog eens 370 personen en entiteiten uit Rusland. Onder hen zijn opnieuw een vijftigtal oligarchen en hun familie met bekende namen zoals de bankiers Michael Fridman en Peter Aven die nauwe banden hebben met de Russische president Vladimir Poetin. Het gaat weer om het bevriezen van tegoeden en bezittingen en het intrekken van reisvisa.

Opvallend is ook het grote aantal namen van politieke topfiguren uit de omgeving van Poetin. Het gaat dan om de Russische premier Michail Minoesjtin, minister van Defensie Sergej Sjoigoe en voormalig president en premier Dimitri Medvedev. Ook Dimitri Peskov, de woordvoerder van president Poetin, en Maria Zacharova, woordvoerder van Buitenlandse Zaken in Moskou, krijgen sancties opgelegd.

In totaal heeft het VK nu al sancties uitgevaardigd tegenover bijna duizend Russen en Russische bedrijven die samen een vermogen hebben van meer dan 100 miljard euro. Vooral de Russische zakenmagnaten die in Londen een tweede thuis hebben gevonden, zijn daarvan het mikpunt. Zij riskeren om hun luxewoningen en bezittingen zoals zeil- en motorjachten te verliezen. 

Sinds de Russische inval in Oekraïne zijn al drie journalisten om het leven gekomen. Meer dan 30 anderen raakten gewond, zo zegt Ljoedmila Denisova, mensenrechtencommissaris van het Oekraïense parlement.

"Minstens 35 journalisten werden het slachtoffer van Russische troepen, onder wie drie dodelijke slachtoffers", zo laat Denisova weten via Telegram. "De Russische bezetters vechten tegen objectieve verslaggeving over hun oorlogsmisdaden in Oekraïne en beschieten journalisten."

De Amerikaanse journalist Brent Renaud kwam zondag om bij gevechten in Irpin, een voorstad aan de noordwestelijke rand van Kiev. De Oekraïense cameraman Jevgeni Sakoen liet het leven bij het bombardement op de televisietoren in Kiev en de Oekraïense journalist Viktor Doedar werd gedood tijdens gevechten nabij de stad Mikolaiv, in het zuiden van het land.

Volgens Denisova raakten verschillende journalisten, onder wie Zwitsers, Tsjechen, Denen en Britten gewond door "opzettelijk geweervuur van de vijand". "De vijand probeert de media-infrastructuur te vernietigen", aldus Denisova. Hiermee verwees de mensenrechtencommissaris naar de aanvallen op de televisietorens van Kiev, Loetsk en Rivne.

De oorlog in Oekraïne zorgt voor een tekort aan zonnebloemolie. De aardappelverwerkers moeten halsoverkop overschakelen op palmolie. Bij sectorfederatie Belgapom bevestigt men het tekort aan zonnebloemolie. "Een acute crisis. Het is momenteel alle hens aan dek bij de aardappelverwerkers", aldus Christophe Vermeulen, CEO van de sectorfederatie Belgapom.

Lees meer in dit artikel: