Views: 1
ដោយៈ ដកស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត
លំពស់
នាមសព្ទ
ឈ្មោះឈើតូចមួយប្រភេទ ដើមស្ទើរជា វល្លិ ស្លឹកស្រួចស្ដើង
ត្រួយលំពស់ប្រើធ្វើជាអន្លក់ ឬរបោយបានឥតចត់ឥតល្វីងទេ ។
ខ្មែរអ្នកចេះផ្លុំស្លឹកជាបទភ្លេងគេច្រើនតែយកស្លឹកលំពស់នេះ រើសយកតែស្លឹកចាស់រឹងមកផ្លុំឮសូរសព្ទតូចគ្រលួច
លេងភ្លេងផ្លុំស្លឹក ។
លែនលន
កិរិយាវិសេសន៍
ភែលភល, យឺតៗ ស្ទើរៗ, ដែលចាប់មិនពេញដៃមិនពេញកម្លាំង
ធ្វើការលែនលន; ដំណើរលែនលន, គំនិតលែនលន ។
គុណសព្ទ
ភែលភល, យឺតៗ ស្ទើរៗ, ដែលចាប់មិនពេញដៃមិនពេញកម្លាំង
ធ្វើការលែនលន; ដំណើរលែនលន, គំនិតលែនលន ។
លាំ
កិរិយាវិសេសន៍
ដែលស្ទើរតែនឹងដូចគ្នាឬប៉ុនគ្នា, រលឿគ្នា, ប្រហែលគ្នា, ស្រដៀងគ្នា
សម្បុរលាំគ្នា, មាត្រលាំគ្នា; ចេះលាំៗគ្នា ។
គុណសព្ទ
ដែលស្ទើរតែនឹងដូចគ្នាឬប៉ុនគ្នា, រលឿគ្នា, ប្រហែលគ្នា, ស្រដៀងគ្នា
សម្បុរលាំគ្នា, មាត្រលាំគ្នា; ចេះលាំៗគ្នា ។
នាមសព្ទ
អណ្ដាតស្រឡៃឬប៉ី
លាំស្រឡៃ ។
និបាតសព្ទ
( ស. លាំ ឬ លាំ អ. ថ. លុ័ម ) ក្រៃលែង, ប្រសើរ, ផុត, ជាជាង
ប្រសើរលើសលាំ, ល្អលើសលាំ ។
អាយតនិបាត
បណ្ដា, ជំនុំ, អម្បាល; ពាក្យសម្រាប់ដករំលែកចំនួននីមួយអំពីចំនួនស្មើគ្នាឬច្រើន ឲ្យដាច់ចេញដោយឡែក
លាំកូនទាំងបួននាក់នោះ, កូនពីរនាក់ប្រឡៃប្រកោចោលម្សៀត (ច្រើនប្រើតែពីក្នុងសម័យបុរាណ; សម័យឥឡូវនេះច្រើនប្រើតែ បណ្ដា ) ។
លញ់
កិរិយាសព្ទ
ធ្វើវត្ថុទន់ជ្រាយឲ្យមូលដោយយកបាតដៃប្រមៀលទៅប្រមៀលមករឿយៗ
លញ់ទៀន, លញ់ដី ។
ពពៀចដីជ្រាយវីវាចរឿយៗឲ្យស្មើឲ្យស្អាត
លញ់លាន ។
អង្អែលឈ្លីរឿយៗ
លញ់កំភួនជើង, លញ់សរសៃ ។
ឈូសឈើឲ្យមូលឲ្យស្អាត
លញ់សសរ ។
សសរលញ់ សសរមូលដែលឈូសសម្អាតរួចហើយ ។ ព. ប្រ. ធ្វើការស្ទើរៗមិនពេញដៃមិនពេញកម្លាំង
ធ្វើការលញ់ៗ ។
លក់
កិរិយាសព្ទ
ចំណាយទំនិញ, ឲ្យរបស់ទៅអ្នកទិញដោយយកថ្លៃ
លក់ទំនិញ ។
ពិន័យតាមច្បាប់បញ្ញត្ត
ត្រូវគយលក់ ៣០ រៀល ។
លក់ខ្លួន ចំណាយខ្លួន ឲ្យជាអ្នកនៅបម្រើគេ ។ លក់ជឿ លក់ពុំទាន់យកថ្លៃដល់ដៃភ្លាមនៅឡើយដោយជឿថាអ្នកទិញនឹងចេញតម្លៃឲ្យពុំខាន ។ លក់ដូរ លក់ខ្លះដូរខ្លះ គឺលក់របស់រប៉ិចរប៉ីរាយរង ។ លក់ដុំ លក់ទាំងដុំៗទីទៃពីលក់រាយ ។ លក់រាយ លក់រាយៗ តាមតែគេទិញអ្វីៗប៉ុន្មានៗក៏ដោយ ទីទៃពីលក់ដុំ ។ លក់ព្នៃ ពិន័យលក់ទ្វេគុណ (ក្លាយមកពីពាក្យថា លក់ពិន័យ ឬ ពិន័យលក់; ម. ព. ព្នៃ និង ពិន័យ ទៀតផង) ។ ពាក្យ លក់ នេះបើរបស់ដែលទាក់ទងខាងព្រះពុទ្ធសាសនា ត្រូវថា ជាវ, អ្នកលក់ និងអ្នកទិញត្រូវថា ជាវ ដូចគ្នា
ជាវគម្ពីរ, ជាវបាត្រ, ជាវត្រៃចីវរ, ជាវសៀវភៅធម៌ ។ ល ។
បើបុព្វជិតនិងអ្នកលក់ត្រូវថា ពិចារណា ដូចជាថា
លោកគ្រូឲ្យគេពិចារណាតែបាត្រមួយទេ ឬឲ្យគេពិចារណាគ្រឿងបរិក្ខារអ្វីទៀតដែរ ? . . . ។ ល ។
កិរិយាសព្ទ
ដេកស៊ប់ស្ងាត់អារម្មណ៍មិនដឹងខ្លួន
លក់មួយល្បក់ ។
លក់លង់ លក់ជ្រុលដំណេក ។ លក់លន់ ឬលន់លក់ លក់ហួសប្រមាណ, លក់ជ្រៅមិនងាយភ្ញាក់( ព. កា. )
លក់លន់លង់ជ្រៅ ទោះខ្លួនដេកនៅ ក្នុងគ្រឹហាឋាន មានចោរកំណាច អាចគាស់ទ្វារបាន លួចទ្រព្យហើយច្រាន ទ្វារបិទដូចដើម ។
លក់ស្វា លក់ពភ្លឹមពភ្លែត គឺស្ទើរលក់ស្ទើរភ្ញាក់ ( បាលីហៅ កបិមិទ្ធ “លក់ស្វា”, ការយល់សប្នឃើញអ្វីៗ ទោះពិតក្ដីមិនពិតក្ដី ឃើញត្រង់ស្របក់នេះឯង ពុំមែនពេញជាលក់ពុំមែនពេញជាភ្ញាក់ គឺត្រង់ចន្លោះលក់និងភ្ញាក់; ព. វិ. ពុ. ) ។ ព. ប្រ. ដេកលក់ ឬ លក់ជានិច្ច ត្រាំគំនិតនៅក្នុងដំណើរមិនយល់ការខុសត្រូវឬប្រហែសធ្វេសជានិច្ច ។