Mongolia

This article was added by the user . TheWorldNews is not responsible for the content of the platform.

"Хүүхдээ харж буй 120 мянган эмэгтэй ажил хийж чадахгүй байна"

2022-04-05

"Бага насны хүүхэдтэй ээжийг өөрөө хүсээгүй үед нь амралтын өдрүүдэд болон баяр ёслолын үеэр ажиллуулахыг хориглосон. Мөн томилолтоор явуулахыг, илүү цагаар ажиллахыг хориглосон байгаа" гэсэн юм

Монгол Улсад эмэгтэйчүүдийн ажиллах хүчний оролцооны түвшин 2021 оны байдлаар 51.4% байхад эрэгтэйчүүдийнх 65.3% байна. Ковид19 цар тахлын нөлөөгөөр эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлт улам бүр буурсан байна. Үүнтэй холбоотойгоор өнөөдөр "Эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөрлөх эрх" хэлэлцүүлэг зохион байгуулагдлаа.

Сүүлийн 20 жил эмэгтэйчүүдийн ажиллах хүчний оролцоо бага байлаа

Олон улсын хөдөлмөрийн байгууллагаас хөдөлмөрлөх эрхийн тухай “Хүн бүр хөдөлмөрлөх, ажлаа чөлөөтэй сонгох, хөдөлмөрийн шударга, аятай нөхцөлөөр хангуулах, ажилгүйдлээс хамгаалуулах эрхтэй” гэж тодорхойлсон байдаг. Мөн эрх чөлөө, шударга ёс, аюулгүй байдал, хувь хүний нэр хүндийг дээдэлсэн орчинд эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүс нэгэн ижил бүтээмжтэй ажиллах боломж олгох хэрэгтэй гэж тусгасан байдаг. Гэвч дээрх зүйл заалтууд бодит байдал дээр төдийлөн хэрэгжихгүй байгаа нь судалгаагаар тогтоогдсон байна. Нөхөн үржихүйн буюу 20-49 настай ажиллах хүчний иргэдийн дунд судалгаа хийхэд эрэгтэйчүүдийн эзлэх хувь эмэгтэйчүүдийнхээс харьцангуй өндөр байжээ. Харин энэ насны ажиллах хүчнээс гадуурх хүн амын тоог харьцуулахад эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь жин дарж байв.

Энэ талаар Монголын эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөрийг дэмжих холбооны тэргүүн Ш.Ариунаа “Өнөөгийн нийгэм эмэгтэйчүүдээс хүүхэдгүй юм шиг ажиллах, ажилгүй юм шиг хүүхэд асрахыг шаардаж байна. Сүүлийн 20 жил эмэгтэйчүүдийн ажиллах хүчний оролцоо эрэгтэйчүүдийнхээс бага байлаа. 2020 оны байдлаар 120 мянга гаруй эмэгтэй хүүхэд харж байгаагийн улмаас ажил хийж чадахгүй байна. Үүний шалтгааныг манай байгууллага судалсан. Судалгаанаас харахад, гурван үндсэн шалтгаан байна. Нэгдүгээрт, хүүхэд харах үйлчилгээ хүртээмжгүй байна. Хоёрдугаарт, ажлын уян хатан зохицуулалт алга. Мөн цагийн ажил олдоцгүй байна. Гуравдугаарт, нийтийн тээврийн хүртээмжгүй байдал эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлтэд дөнгө болж байна. Манай судалгаанд хамрагдсан эмэгтэйчүүдийн 20 орчим хувь нь 17 жил гэртээ суусан байсан” гэв.

А.Ариунзаяа: Бага насны хүүхэдтэй ээжүүд гэрээсээ ажиллах боломжтой болсон. Эмэгтэйчүүдийн ажилгүйдлийн түвшин өндөр байгаа нь төрөлттэй холбоотой болохыг холбогдох байгууллагынхан онцолж байв. Түүнчлэн “Эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөрлөх эрхийн нөхцөл байдал” судалгаанд оролцогчдын 40 орчим хувь нь ямар нэг байдлаар ялгаварлан гадуурхалд өртөж байснаа илэрхийлсэн байна. Үүнээс гадна эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн хөдөлмөрийн хөлс харилцан адилгүй байдаг нь учир дутагдалтай юм. Ижил түвшний эрэгтэй мэргэжилтэн дунджаар 1,603 сая төгрөгийн цалин авч байхад эмэгтэй нь 1,283 сая төгрөгийн цалинтай ажиллаж байна. Мөн эмэгтэйчүүдийн боловсролын түвшин эрчүүдийнхээс өндөр байгаа ч цалингийн хувьд эрэгтэйчүүд илүү байгаа юм.

Энэ талаар Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд А.Ариунзаяа “Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлт буурсан. Эрэгтэйчүүдийн оролцооны түвшин 65 хувьтай байгаа бол эмэгтэйчүүдийнх 51 хувьтай байна. Ийн хоорондын зөрүү нэмэгдсэн нь сургууль, цэцэрлэг цахимаар хичээллэсэнтэй шууд холбоотой. Тиймээс эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөрийг дэмжихийн тулд сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байгаа юм. ХНХЯ-наас Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангаар дамжуулан жил бүр тодорхой хөтөлбөр хэрэгжүүлдэг. Өнгөрсөн жил хувьд 24.5 тэрбум төгрөг зарцуулж, таван дэд хэсэг бүхий хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн. Харин энэ жил 60 орчим тэрбум төгрөг төсөвлөсөн. Хөдөлмөрийн тухайн хуулийн шинэчилсэн найруулга энэ оны нэгдүгээр сараас эхлээд хэрэгжиж байгаа. Хөдөлмөрийн тухай хуулинд хөдөлмөрийн шинэ харилцаануудыг тусгасан байгаа. Улмаар бага насны хүүхэдтэй ээжүүд ажил олгогчтойгоо харилцан тохиролцоод гэрээсээ ажиллах боломжтой болсон. Түүнчлэн бага насны хүүхэдтэй ээжийг өөрөө хүсээгүй үед нь амралтын өдрүүдэд болон баяр ёслолын үеэр ажиллуулахыг хориглосон. Мөн томилолтоор явуулахыг, илүү цагаар ажиллахыг хориглосон байгаа” гэсэн юм.