Met de overwinning en de kwalificatie van Marokko kwamen donderdag weer veel mensen in Borgerhout en de Antwerpse wijk het Kiel op straat om te feesten. Net als afgelopen zondag vonden sommigen het nodig om in de anonimiteit van de massa rel te schoppen. Toch bleef het onder controle. Grotendeels met dank aan de opbouwwerkers en vrijwilligers van Samen op Straat, een project van de sociale organisatie SAAMO, en jeugdwerkers van Kras Jeugdwerk en JES vzw. Samen op Straat is met vrijwillige buurtvaders actief in de wijken in Borgerhout, Antwerpen-Noord en Kiel. Het project richt zich op jongeren die rondhangen op pleinen en straten, en geen aansluiting vinden met bestaande organisaties. De organisatie was die avond met 35 buurtvaders aanwezig in Borgerhout en Kiel. Daarnaast waren er dan ook nog eens de jeugdwerkers en buurtbewoners die mee hielpen.
“We wensten geen herhaling van afgelopen zondag en nog minder de toestanden van in Brussel”, zegt Hamza, jeugdwerker bij Kras. “Daarom beslisten we om aanwezig te zijn en er voor te zorgen dat het feest ook een feest bleef. Wij zijn een deel van deze gemeenschap en kennen veel van de jongeren. En in het begin was er echt een gezellige feestsfeer op de Turnhoutsebaan. Na een tijdje zagen we echter groepjes opduiken die daadwerkelijk uit waren op amok, jongeren van verschillende origine en van buiten de wijk.”
LEES OOK. Hicham (48) verhinderde dankzij mensenketting nieuwe rellen in Brussel: “Ik zal nooit aanvaarden dat zo’n kleine groep crapules het imago van de Belgische Marokkanen kapotmaakt”
In de feestende massa waren er een paar jongeren uit op amok, maar grote rellen bleven uit. — © victoriano moreno
Branden blussen
Daarop moesten de buurtvaders, de jeugdwerkers en de opbouwerkers volop inpraten op jongeren en soms letterlijk brandjes blussen. Een vijftal agenten in burger werd bekogeld met onder andere tomaten, eieren en chloor en uitgescholden. De buurtvaders, jeugdwerkers en buurtbewoners plaatsen zich rond deze agenten om ze te beschermen.
Een jongen goot benzine op de grond en wierp er een step op. Hij kreeg de tijd niet om het aan te steken, want een jeugdwerker kwam tussen. De jonge dader werd stevig terecht gewezen door omstaanders. “Het klopt dat we de benzine hebben afgepakt”, zegt Hamza. “De jongere deed niets terug, want hij kende ons.”
Hamza en Ahmed benadrukken dat zij geen agenten zijn. “Het enige dat wij kunnen doen is de jongeren aanspreken, zowel de meelopers als de relschoppers”, zegt Hamza. “Ze herkennen ons ook aan de jassen van onze organisatie die sommigen dragen. Doordat ze ons kennen, kunnen we met hen ook in gesprek gaan. Dat is onze belangrijkste troef. We spreken de jongeren aan op hun gedrag. Wijzen hen er op dat als ze schade aanrichten het hun ouders zullen zijn die er voor moeten betalen. Als het om een groepje gaat dan halen we die even opzij om een gesprek te voeren. We benadrukken dat feestvieren zeker mag.”
Dat er veel moest worden gepraat zondag is te horen aan de schorre stem van Ahmed van de organisatie SAAMO. “We zijn in onze buurt bekende gezichten”, zegt de opbouwwerker. “Ze zien ons dagelijks in de straten. We zijn steeds aanwezig op evenementen in de buurt. Als jongeren zich dreigen te misdragen dan spelen we in op hun emoties. We verwijzen naar de gevolgen voor hun ouders. Daarnaast benadrukken we dat we hier ook niet voor ons plezier staan, maar dat we willen beletten dat ze zich in de problemen werken. Op zo’n moment probeer je zo veel mogelijk jongeren te spreken en ondertussen ook letterlijk brandjes te blussen. Zo moest ik een vuilniszak doven die in brand was gevlogen door vuurwerk.”
Buurtbewoners
Om te beletten dat het zou escaleren, vormden de buurtvaders van Samen op Straat en jeugd- en opbouwwerkers samen met buurtbewoners, jong en oud, een buffer tussen de oproerpolitie en de relschoppers. “Ik geef toe dat als er stenen over uw hoofd vliegen je even denkt: is dit wel mijn job”, zegt Hamza. “Uiteindelijk doe je dit voor de jongeren en de buurt, die ook mijn buurt is.”
Tussen de 25-tal mensen die deze ketting vormden, stonden ook buurtbewoners die toen ze jong waren ook niet echt van de braafsten waren. “Zij betaalden voor hun gedrag toen een zware prijs en ervoeren hoe dit hun kansen sterk heeft doen afnemen”, zegt Ahmed. “Donderdagavond stonden ze dus spontaan mee in deze ketting voor de politie om te beletten dat deze jongeren dezelfde fouten zouden maken.”
Het was volgens Hamza niet alleen aan hen te danken dat het niet uit de hand liep. “We hebben ook ons werk kunnen doen omdat we goed konden samenwerken met de politie”, zegt de jeugdwerker. “Er was steeds communicatie en dat was positief.”
