2017 AP
In vitale organen van ongeboren baby’s zijn al sporen van luchtvervuiling terug te vinden. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Universiteit Hasselt en de Universiteit van Aberdeen. "Eerder onderzoek van ons team toonde al aan dat er in alle trimesters van de zwangerschap roetdeeltjes in de placenta terug te vinden zijn. Nu zien we dat die roetdeeltjes daar niet blijven, maar ook echt in de organen van de foetus terechtkomen", zegt professor Tim Nawrot.
Roetdeeltjes in de lucht komen voornamelijk van de verbranding van fossiele brandstoffen zoals diesel en stookolie. Over de negatieve gevolgen van die roetvervuiling op onze gezondheid zijn al meerdere studies verschenen. En die gevolgen zijn al merkbaar bij de allerkleinsten, zelfs nog voor de geboorte.
In 2019 bracht onderzoek aan de UHasselt aan het licht dat al zeer vroeg in de zwangerschap roetdeeltjes teruggevonden kunnen worden in de placenta. "Al op 12 weken zwangerschap vonden we roetdeeltjes terug, zowel langs de kant van de moeder als langs de kant van de foetus", klonk het toen. Opvallend was dat er aan de kant van de foetus een hogere concentratie roetdeeltjes was dan aan de kant van de moeder. Dat betekent dat roetdeeltjes zich geleidelijk aan opstapelen aan de kant van de foetus.
"Sinds onze eerdere ontdekking dat blootstelling aan luchtvervuiling bij zwangere vrouwen ervoor kan zorgen dat minuscule roetdeeltjes in de placenta terechtkomen, wilden we nagaan welke impact die roetvervuiling precies kan hebben op de ontwikkeling van de foetus in de baarmoeder", zegt professor Tim Nawrot over het nieuwe onderzoek. "We zien nu voor het eerst dat roetdeeltjes een weg vinden tot in de organen van de foetus, waaronder de lever, de longen en zelfs de hersenen. En dat terwijl deze organen bij de ongeboren baby nog in volle ontwikkeling zijn."
"Vooral het feit dat deze roetdeeltjes in de nog volop ontwikkelende hersenen terecht komen, is onrustwekkend”, zegt professor Paul Fowler van de Universiteit van Aberdeen. "Dit betekent dat deze nanopartikels via de hersenen in contact komen met het volledig netwerk van cellen en organen in het lichaam van de foetus en hierop kunnen inwerken."
We zien voor het eerst dat roetdeeltjes een weg vinden tot in de organen van de foetus, waaronder de lever, de longen en zelfs de hersenen. En dat terwijl deze organen bij de ongeboren baby nog in volle ontwikkeling zijn.
"Uitstoot van roetdeeltjes limiteren"
Blootstelling aan luchtvervuiling tijdens de zwangerschap en kindertijd werd eerder al gelinkt aan een verhoogde kans op een doodgeboren kind, vroeggeboorte, lager geboortegewicht of een verstoorde hersenontwikkeling, met mogelijke gevolgen op latere leeftijd.
"Deze studie bewijst nog eens het belang om de uitstoot van roetdeeltjes, voornamelijk door verbranding van fossiele brandstoffen, te limiteren", zeggen de onderzoekers. "Zeker als je ziet dat deze vervuiling al een rol kan spelen in de vroegste stadia van de menselijke ontwikkeling. In verder onderzoek willen we dan ook de mechanismen achter deze gezondheidsrisico’s bestuderen en proberen te ontrafelen", zegt doctoraatsstudente Eva Bongaerts.
Het onderzoek kwam tot stand met de financiële steun van Kom op tegen Kanker (KoTK) en Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO).
Meer lezen?
Maternal exposure to ambient black carbon particles and their presence in maternal and fetal circulation and organs: an analysis of two independent population-based observational studies; Eva Bongaerts, Laetitia L. Lecante, Hannelore Bové, Maarten B. J. Roeffaers, Marcel Ameloot, Paul A. Fowler, Tim S. Nawrot; werd gepubliceerd in het vakblad The Lancet Planetary Health.
