Een Oekraïense tank in de oostelijke regio Donbas. Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved.
Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski wordt in de hevige strijd om de stad Severodonetsk het lot van het oosten van Oekraïne bepaald. Er woeden daar hevige gevechten tussen Oekraïeners en Russen met zware verliezen aan beide kanten. Zelenski maakt zich sterk dat hij de slag om Severodonetsk kan winnen met raketten en artillerie vanuit het Westen.
Al wekenlang woedt een zware slag om de stad Severodonetsk in de regio Loegansk in het oosten van Oekraïne. De Russische troepen zetten daar alles op alles om die stad in te nemen. Een groot deel van de stad is in hun handen gevallen, maar de Oekraïense troepen houden voorlopig nog stand in de buitenwijken van de stad.
Die is nu het toneel van een enorme uitputtingsslag met grote verliezen aan beide kanten. De Russen proberen die verliezen te compenseren door de stad aan puin te schieten met raketten en zware artillerie, waar ze een overwicht in hebben.
Dat brengt de Oekraïense president Volodimir Zelenski er vandaag toe om een dramatische oproep te lanceren: "De slag om Severodonetsk zou het lot van Donbas (Oost-Oekraïne) kunnen bepalen". Zelenski maakt zich echter sterk dat zijn troepen de slag kunnen winnen als ze voldoende zware wapens uit het Westen krijgen. Dat slaat dan op moderne raketten voor de langere afstand en meer artillerie. Op die manier zouden de Oekraïeners volgens hem het artillerieduel kunnen winnen.
Voor de oorlog was Severodonetsk een stad met 100.000 inwoners. Nu zouden er nog 10.000 tot 15.000 burgers zijn. Door de zware gevechten is nu het onmogelijk om die mensen nu nog te evacueren. Ze zitten meestal in bunkers of kelders en wellicht is er tekort aan water, voedsel en medicijnen. (Lees verder onder de foto).
Oekraïense militairen brengen voedsel bij burgers die in Severodonetsk ingesloten zitten. Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved.
"Eerder symbolisch dan strategisch"
Severodonetsk mag dan een belangrijk knooppunt van wegen in de Donbas-regio zijn, veel analisten twijfelen aan het enorme strategische belang dat zowel Moskou als Kiev eraan lijken te hechten. Bovendien zou de stad moeilijk te verdedigen zijn wegens de ligging op de oostelijke oever van een rivier terwijl de meeste bruggen vernield zijn.
Als de Oekraïeners Severodonetsk prijsgeven, kunnen ze zich terugtrekken ten westen van de rivier in de zusterstad Lisitsjansk die gemakkelijker te verdedigen is en op een hoogte ligt. Als de Russen verder willen, moeten ze de rivier oversteken en dat is in deze oorlog steeds een probleem gebleken, zeker als ze onder zwaar vuur liggen. (Lees verder onder de kaart).
De oproep van Zelenski lijkt dan vooral een vraag om meer zware wapens zoals artillerie en raketten voor de langere afstand, waardoor het evenwicht op dat vlak enigszins herstel zou worden en de Oekraïeners de Russen lik op stuk kunnen geven. (Lees verder onder de foto).
De Oekraïense president wil vooral zware wapens en lijkt die nu ook steeds meer te krijgen. Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved.
Hoeveel verliezen de Russen echt geleden hebben, is niet zo duidelijk, maar iedereen gaat ervan uit dat het verlies aan manschappen en materieel enorm is. Er is sprake van 15.000 gesneuvelden. Als dat klopt, is dat een ramp op 106 dagen oorlog. Ter vergelijking: dat is ongeveer evenveel als er Sovjetmilitairen sneuvelden in de oorlog in Afghanistan (1979-1988) en steekt schril af tegenover 50.000 gesneuvelde Amerikanen in Vietnam, Laos en Cambodja (1962-1975), maar dat laatste was wel op meer dan tien jaar tijd.
Een nieuw Stalingrad?
Er is veel twijfel bij analisten of het wel voor Moskou wel zo verstandig is om zoveel mensen en middelen in te zetten in Severodonetsk. Zelfs als de stad ingenomen wordt, zal de prijs enorm hoog zijn. Dat zijn dan troepen en materieel die elders niet kunnen worden ingezet. Zelfs overlevende militairen zouden dan te uitgeput zijn om elders nog een rol te spelen.
Rusland lijkt echter alles op alles te zetten in Severodonetsk. De inname ervan zou betekenen dat de oostelijke provincie Loegansk zo goed als volledig in handen van de Russen en pro-Russische rebellen is. Op die manier kan Moskou dan een "overwinning in de Donbas" claimen, iets wat de prioriteit geworden is nadat de aanval op Kiev en Charkov mislukt is.
Een nederlaag in Severodonetsk zou dan weer een zware klap zijn voor het moreel van de troepen en het thuisfront in Rusland, dat er dan weer niet in slaagt om een belangrijk objectief in te nemen. Severodonetsk lijkt dan ook eerder symbolisch dan strategisch. Voor de Oekraïeners zou een verlies vervelend zijn, maar geen ramp. Wat wel belangrijk voor hen is dat ze in Severodonetsk de Russische oorlogsmachine nog verder kunnen uitdunnen en verzwakken, wat de kansen van Oekraïne in de toekomst beter maakt, zeker nu tal van zware wapens zoals tanks, artillerie, raketten, drones en vliegtuigen vanuit het Westen op komst zijn.
