In deze helpdesk behandelen we elke dag een vraag bij de eindejaarsfeesten. Vandaag: een vraag die gericht werd aan onze adviesschrijfster Lieve Van de Velde, van een lezeres die maar al te graag mee zou vieren met haar vrienden, als ze er het geld voor had.
Dag Lieve,
Sinds ik gescheiden ben, ben ik tussen mijn vrienden – allemaal tweeverdieners met een mooi loon – het financiële kneusje. Onlangs zijn we samen uitgebreid gastronomisch gaan eten terwijl ik dat eigenlijk niet kon betalen.
Intussen maken ze alweer volop plannen om met ons vriendengroepje een (dure) citytrip naar het buitenland te maken. Daar heb ik wel zin in, maar ik heb er het budget niet voor. Eén vriendin heeft door dat ik het minder breed kan laten hangen dan zij en stelt geregeld voor om me te trakteren als we uitgaan, maar daar voel ik me dan weer ongemakkelijk bij.
Moet ik mij laten sponsoren door mijn vrienden? Of mag ik de pretbederver spelen die vraagt dat zij hun levensstijl aanpassen aan mijn meer bescheiden budget? Kortom, hoe los ik de loonkloof met mijn vrienden op?
Cathérine (39)
Beste Cathérine,
Je brief deed me denken aan die ene aflevering van Friends: ‘The one with five steaks and an eggplant’. Daarin slaat geld een kloof waarvan je zelfs als kijker denkt: oh my, dit komt nooit meer goed. Het is exact het soort kloof dat jij beschrijft, een loonkloof tussen vrienden. Alleen bevinden zij zich met drie aan de ene kant van de kloof terwijl jij er in je eentje staat te zieltogen. In die aflevering willen Rachel, Joey en Phoebe aan Ross, Monica en Chandler duidelijk maken dat ze financieel niet mee kunnen. Ongemakkelijk draaien ze op hun stoel wanneer er plannen gemaakt worden voor dure verjaardagscadeaus, een restaurant of een rockconcert. Als reactie op de bekentenis komen Ross, Monica en Chandler nogal opzichtig met allerlei traktaties aanzetten. Ze hadden net zo goed een bom kunnen droppen. Want de drie anderen voelen zich zooo klein. Neen, nog kleiner dan zoooo klein.
Het is iets wat ik ook bij jou lees, je voelt je ongemakkelijk als vrienden voor jou willen betalen. Dat begrijp ik. Het is herkenbaar en het is menselijk. Tegelijk vraag ik me af hoe dat komt. Geld en het al dan niet hebben van geld is blijkbaar door een bizarre neurologische kortsluiting in onze hoofden gaan aanleunen bij de denkcellen die onze zelfwaarde bepalen. Terwijl, als je het rationeel bekijkt, het ene niets met het andere te maken heeft. Wellicht vinden je vrienden jouw gezelschap veel meer waard dan het sponsorgeld dat ze in de rekening steken. Want daar hebben we het toch over: vrienden, vriendschap. Mensen die je kennen, mensen die je leuk vinden. Misschien zijn die dure etentjes stil en saai wanneer jij er niet bij bent? En zijn de verhalen die je aan tafel vertelt, goud waard?
Je schrijft dat één vriendin het door heeft. Hoe kan dat nu, vraag ik me dan af. Waarom de rest niet? We hebben het hier toch niet over diplomatieke connecties of zakenrelaties? We hebben het over vrienden. Er is toch geen enkele reden om niet open te zijn over wat jij voelt? Zeg het hen eerlijk en expliciet: ik denk dat jullie niet beseffen dat mijn budget niet dat van jullie is. Komaan, als zelfs Joey-van-Friends het kon. Je hoeft er zelfs geen sorry bij te zeggen. Is dat niet net het mooie van vrienden? Dat je geen enkele schijn hoog hoeft te houden, niet hoeft te doen alsof?
Oké, ik zal niet beweren dat het makkelijk is. Je zet jezelf een beetje in je blootje, dwingt jezelf in een kwetsbare positie. Maar net door die kwetsbaarheid kan de vriendschap authentieker en dieper worden, lijkt me. En als dat er niet in zit, moet je je misschien vragen stellen bij de waarde van de vriendschap.
En dan, wanneer die kaarten eerlijk op tafel liggen, zijn er drie opties. Eén. Je gaat niet of minder met hen op stap. Twee, zij sponsoren jou. Drie, zij passen zich aan jouw budget aan.
Het eerste lijkt me geen optie. Optie twee en drie vallen perfect af te wisselen. Voor optie drie valt zoveel te zeggen. Fijne momenten met vrienden hoeven toch niet altijd een half been te kosten? Een zotte avond rond een spaghetti in cafés met namen als Pee Klak of De Rozenkrans drukt vaak diepere herinneringen dan een avond met zeven gangen boven een te stijf gesteven tafellaken. Of hoe fijn terugdenken is het aan een picknick of een drankjes-met-tapasavond bij iemand thuis.
Als ik jouw kwestie aan mijn boekenkast voorleg, valt Epicurus eruit, de Griekse filosoof die fan was van goed eten en drinken, maar voor wie vriendschap nog hoger op de lijst stond. Ik lees: ‘Je moet eerder bedenken met wie je wilt eten en drinken dan wat je wilt eten en drinken. Want zonder een vriend is ons leven als het voederen van een leeuw of een wolf.’ Of zoals Bond zonder Naam het zou zeggen: ‘Vriendschap smaakt beter dan het duurste diner.’
Over optie drie had ik het hierboven al. Daarvoor ligt de sleutel in je eigen hoofd. Ga ervan uit dat je vrienden je er graag bij willen, en dat ze ook om die reden voorstellen dat ze jouw deel betalen. Omdat, zoals Claudia Schiffer het ooit vereeuwigde in een reclamespot, je het waard bent.
Zit u zelf ook met een vraag? Mail ze naar decemberdesk@standaard.be, en we gaan op zoek naar het antwoord. Ook als u gouden advies hebt dat u graag met andere lezers deelt, kunnen we dat doorgeven in deze rubriek.
* Het artikel hierboven is een stuk uit ons archief, dat oorspronkelijk verscheen op 24 september in onze rubriek Lievesbrieven.
