Views: 2
ដោយៈ មុនីរ័ត្ន / ភ្នំពេញៈ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន បានផ្ញើលិខិតចំហ ជូនទៅអង្គភាពសារព័ត៌មាន និងសមាគម សារព័ត៌មានខេបូចា ដែលតែងតែលើកតម្កើងខ្លួនឯងថា ជាអង្គការភាពសារព័ត៌មានឯករាជ្យ មានវិជ្ជាជីវៈ និងគោរពក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ឱ្យបានជ្រាបថា៖ ក្នុងអត្ថបទជាភាសាអង់គ្លេស ដែលបានចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ លើគេហរទំព័រ និងគណនីហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លូន ដែលមានចំណងជើងថា “ UN says press freedom in Cambodia remains severely restricted” ដែលសរសេរដោយលោក ឃួន ណារីម (Khuon Narim) ត្រង់កឋាខណ្ឌទី១៦ ដែលមានខ្លឹមសារថា ” Information Ministry spokesman, Meas Sophorn, rejected the OHCHR findings, saying they came only from interviews with anti-government journalists and didn’t reflected the overall reality of the media in the country ” ។
ត្រង់ចំណុចនេះ (កឋាខណ្ឌខាងលើ) អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន បានសួរទៅអង្គភាព សារព័ត៌មាននេះ ដូចខាងក្រោម៖
១.តើអង្គភាពសារព័ត៌មានរបស់លោក ដែលសរសេរខ្លឹមសារបែបហ្នឹង ថាតើលោក ដកស្រង់សម្ដីខ្ញុំ ត្រង់ចំណុចណា នៅក្នុងសំណេរឆ្លើយតបចំនួន ៦ ចំណុច របស់ខ្ញុំ ទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានរបស់លោក ដែលថា ” …ពួកគេសម្ភាសន៍តែជាមួយ អ្នកសារព័ត៌មាន ដែលប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល …”? បើនៅក្នុងសំណេរឆ្លើយតប ចំនួន ៦ ចំណុចរបស់ខ្ញុំ ទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានរបស់លោក ខ្ញុំពុំបាននិយាយទាល់តែសោះថា ” … ពួកគេសម្ភាសន៍តែជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន ដែលប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល …” នោះ។
២.តើក្រុមលោក ដែលសរសេរព័ត៌មានបំភ្លៃការពិតបែបនេះ តើក្រុមលោក មានចេតនាអ្វីឱ្យពិតប្រាកដ?
៣.បើក្រុមលោកសរសេរបំភ្លៃខុសពីការពិតបែបនេះ តើអង្គការសារព័ត៌មានលោក ជាអង្គភាពសារព័ត៌មាន ដែលឯករាជ្យ មានវិជ្ជាជីវៈ និងគោរពវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ដូចដែលក្រុមលោក តែងតែអះអាងដែរឬទេ?
ក្នុងការឆ្លើយតបជាចំហនេះ ខ្ញុំសូមឱ្យអង្គភាពសារព័ត៌មានលោក បញ្ជាក់ជូនសាធារណជន ជាសាធារណៈ និងស្នើសុំឱ្យសាធារណជនទាំងអស់ ធ្វើការវិនិច្ឆ័យដោយខ្លួនឯង ចំពោះអង្គភាពសារព័ត៌មាននេះថា តើជាអង្គភាពសារព័ត៌មានបែបណា។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការចេញផ្សាយរបាយការណ៍ របស់ការិយាល័យឧត្តមស្នងការ អង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំកម្ពុជា (OHCHR) លោក មាស សុភ័ណ្ឌ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន បានធ្វើការឆ្លើយដូចតទៅ៖ ចំពោះរបាយការណ៍នេះ ពុំមានអ្វីប្លែក និងពុំមែនជារឿងថ្មី ដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងពេកនោះទេ ព្រោះក្រុមអ្នក សរសេររបាយការណ៍នេះ ពួកគាត់ ប្រមូលព័ត៌មានតែម្ខាង ឬពីមនុស្សមួយក្រុមតូចប៉ុណ្ណោះ ហេីយយកមកធ្វេីការសន្និដ្ឋាន និងវាយតម្លៃ អំពីសេរីភាពសារព័ត៌មាន នៅកម្ពុជា ថាត្រូវបានវាយប្រហារ រឹតដ្បិត គំរាមកំហែង ឬជ្រៀតជ្រែក ជាដេីមនោះ ជារឿងមិនត្រឹម នោះឡេីយ។ ការសរសេររបាយការណ៍មួយ គួរប្រមូលព័ត៌មានឱ្យបានច្រេីន និងគ្រប់ជ្រុង ជ្រោយ។ កន្លងមក ទោះបីជាមានការពន្យល់ បកស្រាយ បំភ្លឺជាច្រើនលេីកច្រេីនសារ រួចមក ហេីយ របស់ក្រសួងព័ត៌មាន និងក្រសួង -ស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការលេីកឡេីងក្នុង របាយការណ៍នេះក៍ដោយ ក៍ក្រុមអ្នកសរសេររបាយការណ៍នេះ មិនបានយកទៅធ្វេីការ សិក្សាស្រាវជ្រាវ និងពិចារណាលេីការពន្យល់ បកស្រាយបំភ្លឺរបស់ក្រសួង -ស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធ ឡេីយ ។ ចំណុចនេះ បញ្ជាក់បានថា ការសរសេររបាយការណ៍នេះ គឺសរសេរទៅតាមអ្វី ដែលពួកគេចង់បានតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក មាស សុភ័ណ្ឌ បានបញ្ជាក់ថាៈ សេរីភាពសារព័ត៌មាន និងសេរីភាពនៃការបោះពុម្ព ផ្សាយនៅកម្ពុជា ត្រូវបានធានា និងអនុវត្តយ៉ាងពេញលេញ ដោយច្បាប់របបសារព័ត៌មាន ច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋាននានា ស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ផ្អែកលើច្បាប់ដែលមានជាធរមាន អ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន អាច បំពេញតួនាទី ភារកិច្ចរបស់ពួកគេ យ៉ាងពេញលេញ គ្រប់ពេលវេលា និងគ្រប់ទីកន្លែង ទូទាំង ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងការចុះទៅស្វែងរកព័ត៌មាន និងរាយការណ៍ព័ត៌មាន ដែលពួកគេ ទទួលបានពីប្រភពនានា។ បន្ថែមពីនេះ អ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ទទួលបាននូវការផ្តល់តម្លៃ និងសិទ្ធិសេរីភាព ដោយស្មេីភាពគ្នាតាមផ្លូវ គ្មានការរេីសអេីង ប្រកាន់និន្នាការនយោបាយ ឬទស្សនៈផ្ទុយនោះឡើយ ។ ព្រមជាមួយគ្នានេះដែរ បច្ចុប្បន្ន នេះ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានអង្គការសារព័ត៌មានជាតិ និងបរទេស ប្រកបដោយភាព ចម្រុះ និងគ្រប់ទស្សនៈប្រមាណ ២.១១៧ អង្គភាព ដែលបានចុះបញ្ជី នៅក្រសួងព័ត៌មាន និងមានអ្នកសារព័ត៌មានជាតិ និងបរទេស ប្រមាណជា ៦.០០០ នាក់ កំពុងបំពេញតួនាទី ភារកិច្ចយ៉ាងសកម្ម ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ព្រឹត្តិការណ៍ ហេតុការណ៍ ដែលបានកេីតឡេីង ជូនសាធារណជនទូទៅ ទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស បានយ៉ាងទូលំទូលាយ និងសម្បូរបែប គ្រប់ពេលវេលា និងគ្រប់ទីកន្លែង ។ ដូច្នេះ ស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មាន នៅកម្ពុជា មាន ការវិវឌ្ឍ រីកចម្រើនជាលំដាប់ មិនមែនមានស្ថានភាពខ្មៅងងឹត ដូចអ្វីដែលបានសរសេរ ក្នុង របាយការណ៍នេះឡេីយ។
អ្នកនាំពាក្យ បានបន្តថាៈ នៅកម្ពុជា ក៍មិនខុសប្លែកពីបណ្តាប្រទេសនានាដែរ ការកសាងច្បាប់ និងលិខិត បទដ្ឋាននានា គឺក្នុងគោលបំណងធានា នូវការបំរើដល់ ផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិ សំដៅធានាបាននូវគោលការណ៍នីតិរដ្ឋ ក្នុង សង្គមប្រជាធិបតេយ្យ ។ ដូច្នេះ រាល់ការកសាងច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋាននានា ពុំអាចចាត់ ទុកថាជាឧបករណ៍ ក្នុងការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព ឬរឹតដ្បិតសិទ្ធិសេរីភាព នៃការបញ្ចេញមតិ ឬ សេរីភាពសារព័ត៌មាន នោះទេ។ ជាក់ស្ដែង ច្បាប់កូវីដ គឺសំដៅធានាការពារសុខភាព សាធារណៈ របស់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងមូល គឺមិនមែនដេីម្បីអ្នកណាម្នាក់ ឬក្រុមណាមួយ នោះទេ។ លិខិតបទដ្ឋានផ្សេងៗ ដូចជា ប្រកាសអន្តរក្រសួង លេខ១៧០ គឺដើម្បីប្រយុទ្ធ ប្រឆាំងនឹងព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ឬព័ត៌មានមិនពិត និងអនុក្រឹត្យ ស្តីពីច្រកទ្វារ អ៊ីនធឺណិត គឺដើម្បីគ្រប់គ្រងការប្រមូលពន្ធជូនរដ្ឋ និងការពារការឆបោកតាមអនឡាញ ការផ្សព្វផ្សាយ រូបភាពអាសអាភាស ជាដេីម ដែលទាំងអស់នេះ គឺសុទ្ធតែដេីម្បីការពារផលប្រយោជន៍ ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិទាំងមូល។
ផ្អែកតាមច្បាប់របបសារព័ត៌មាន នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៍បានចែងអំពីការទទួលខុសត្រូវ ផ្នែកព្រហ្មទណ្ឌរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន ឬអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មានដែរ ហេីយអ្វីដែល មានចែងក្នុងច្បាប់កម្ពុជានេះ ក៏ពុំមែនជាករណីដោយឡែក ពីបណ្តាប្រទេសដទៃនោះដែរ។ ក្នុងន័យនេះ ប្រសិនបើអ្នកសារព័ត៌មាន ឬអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ប្រព្រឹត្តិខុសច្បាប់ ហេីយត្រូវបានអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច រកឃេីញនូវទោសកំហុស ដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តិ ពួកគេត្រូវទទួលខុសត្រូវ តាមច្បាប់ជាធរមាន ។ ហេីយការអនុវត្តទោសកំហុស ទៅតាម នីតិវិធីច្បាប់ ពុំមែនជាការគំរាមកំហែង ឬបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព ដល់អ្នកសារព័ត៌មាន ឬអ្នក ប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន នោះឡេីយ។
លោក មាស សុភ័ណ្ឌ បានបន្តទៀតថាៈ តាមការសង្កេតរបស់ក្រសួងព័ត៌មាន បច្ចុប្បន្ននេះ ចំនួនស្ត្រីដែលជាអ្នកសារព័ត៌មាន និងធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យព័ត៌មាន មានការកេីនឡេីង ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដែលនេះបង្ហាញពីការទទួលស្គាល់ នូវសិទ្ធិស្មើគ្នា រវាងស្ត្រីនិងបុរស ក្នុង ការបំពេញការងារ ទៅលើវិជ្ជាជីវៈនិងសមត្ថភាព ។ កន្លងមក មានការលេីកឡេីងមួយចំនួន អំពីការបៀតបៀនរាងកាយ ឬផ្លូវភេទ ឬហិង្សាលេីស្ត្រី ជាអ្នកសារព័ត៌មាន ប៉ុន្តែក្រសួងព័ត៌មាន ពុំដែលបានទទួលនូវការស្នេីសុំជួយអន្តរគមន៍ ឬជំនួយផ្លូវច្បាប់ ឬពាក្យបណ្តឹងពីស្ត្រីអ្នកសារព័ត៌មាន ដែលបានទទួលរងពីអំពេីខាងលេីនោះឡេីយ។ ក្នុងករណីមានអំពេី ដូចការលេីកឡេីងនេះ ក្រសួងព័ត៌មាន គាំទ្រនិងលេីកទឹកចិត្តដល់ស្ត្រី អ្នកសារព័ត៌មាន មានភាពក្លាហាន ក្នុងការដាក់ពាក្យបណ្ដឹង ទៅអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ចំពោះបុគ្គលដែលបានប្រព្រឹត្តិអំពើ ខាងលេ ីមកលេីខ្លួន។ ក្រសួង ស្វាគមន៍ចំពោះកិច្ចការ សហការរបស់ជនរងគ្រោះ ភាគីពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេស OHCHR សូមផ្ដល់ព័ត៌មាន ជាក់លាក់ ចំពោះស្ត្រីអ្នកសារព័ត៌មាន ដែលរងគ្រោះដោយអំពេីខាងលេី មកក្រសួងព័ត៌មាន ឬផ្តល់ទៅអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ដេីម្បីអនុវត្តទៅតាមនីតិវិធីច្បាប់ ដេីម្បីការពារ និងរក យុត្តិធម៌ ជូនជនរងគ្រោះ ។ ប៉ុន្តែបើគ្មានការបញ្ជាក់ជាក់ស្តែងទេ ក្រសួងព័ត៌មាន សូមច្រានចោល និងថ្កោលទោស ចំពោះអំណះអំណាងបែបនេះថា មានចរិតនយោបាយ ពិសពុល សំដៅបន្ទាបបន្ថោក ដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន បានអះអាងថាៈ ក្នុងអំឡុងពេលនៃដំណើរការ នៃការបោះឆ្នោត អង្គភាពសារព័ត៌មាន និងអ្នកសារព័ត៌មាន អាចបំពេញការងាររបស់ពួកគេ ដោយសេរី ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាននានា ពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោត ទៅសាធារណជន ដោយគោរព ទៅច្បាប់ និងគោលការណ៍ណែនាំនានា ពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតរបស់ គណៈកម្មាធិការ ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតកម្ពុជា ។
កន្លងមក ក្រសួងព័ត៌មាន និងគណៈកម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះឆ្នោត តែងតែបានរៀបចំ នូវកម្មវិធីស្មេីភាព ចំពោះគណបក្សនយោបាយ នានា ដែលបានចូលរួមប្រកួតប្រជែង ក្នុងការបោះឆ្នោតនីមួយៗ ដោយកម្មវិធីនេះ ត្រូវបាន ចាក់ផ្សាយនៅលេីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ ទាំងអស់ ដែលមានវិសាលភាព គ្របដណ្ដប់ទូទាំងប្រទេស ដែលអនុញ្ញាតឱ្យគណបក្ស នយោបាយនីមួយៗ បានផ្សព្វផ្សាយកម្មវិធីនយោបាយ របស់ខ្លួន ទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាម្ចាស់ឆ្នោត ពិនិត្យ ពិចារណា ដេីម្បីធ្វេីការសម្រេច ចិត្ត ទៅលេីគណបក្ស ដែលពួកគាត់ពេញចិត្ត៕/V
