Views: 1
ប្រែសម្រួល : កញ្ញាដាលីស (ស្ត្រេតថែមស៍) ៖ ការវិភាគពីផ្កាយរណបបានបង្ហាញកាលពីថ្ងៃពុធ ទី១០ សីហាថាផ្ទាំងទឹកកកនៅឆ្នេរសមុទ្រទ្វីបអង់តាក់ទិកកំពុងបាក់រលំលឿនជាងធម្មតាអាចបំពេញបន្ថែមទឹកកកដែលបានដួលរលំទៅទៀត ដែលនេះគឺហួសការប៉ាន់ប្រមាណទ្វេដងនៃការបាត់បង់ផ្ទាំងទឹកកកដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោកក្នុងរយៈពេល ២៥ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
ការសិក្សាលើកដំបូងមិនធ្លាប់មានដែលដឹកនាំដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៅមន្ទីរពិសោធន៍ម៉ាស៊ីនយន្តហោះ (JPL) របស់ណាសានៅជិតទីក្រុងឡូស អ៊ែនជើឡេសនិងបានចុះផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្តី Nature បានបង្កើនការព្រួយបារម្ភថ្មីអំពីរបៀបដែលបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុកំពុងធ្វើឱ្យចុះខ្សោយផ្ទាំងទឹកកកអណ្តែតទឹករបស់ទ្វីបអង់តាក់ទិកនិងបង្កើនល្បឿននៃការកើនឡើងកម្រិតទឹកសមុទ្រសកល។
ការរកឃើញសំខាន់នៃការសិក្សាគឺថា ការបាត់បង់សុទ្ធនៃទឹកកកអង់តាក់ទិកពីបំណែកផ្ទាំងទឹកកកតាមឆ្នេរសមុទ្រ “ដែលដាច់” ចូលទៅក្នុងមហាសមុទ្រ គឺស្ទើរតែស្មើនឹងបរិមាណទឹកកកសុទ្ធដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានដឹងរួចហើយថាកំពុងបាត់បង់ដោយសារតែភាពស្តើងទៅៗ ដែលបណ្តាលមកពីការរលាយផ្ទាំងទឹកកកពីខាងក្រោមដោយសារសមុទ្រក្តៅ។
ការវិភាគបានសន្និដ្ឋានថា ភាពស្តើងនៃទឹកកកនិងការដាច់ផ្ទាំងទឹកកករួមបញ្ចូលគ្នាបានកាត់បន្ថយទំហំផ្ទាំងទឹកកកនៅទ្វីបអង់តាក់ទិកចំនួន ១២ ទ្រីលានតោនចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៧ ដែលកើនឡើងទ្វេដងធៀបនឹងការប៉ាន់ស្មានលើកមុន។
ការបាត់បង់ទឹកកកនៃទ្វីបនេះពីការដាច់ផ្ទាំងទឹកកកតែឯងក្នុងកន្លះសតវស្សរ៍មកនេះ គឺលាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីជិត ៣៧.០០០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដែលជាផ្ទៃដីស្ទើរតែស្មើទំហំប្រទេសស្វីសនេះបើយោងតាមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅ JPLលោក ឆាដ ហ្គ្រីន (Chad Greene) ដែលជាអ្នកដឹកនាំការស្រាវជ្រាវនេះ។
លោកហ្គ្រីនបាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសរបស់ណាសាអំពីការរកឃើញនេះថា “ទ្វីបអង់តាក់ទិកកំពុងបាក់បណ្តើរៗហើយ”។
“ហើយនៅពេលដែលផ្ទាំងទឹកកកបាក់និងចុះខ្សោយ ផ្ទាំងទឹកកកដ៏ធំរបស់ទ្វីបនេះនឹងមានទំនោរបង្កើនល្បឿននិងបង្កើនអត្រានៃការកើនឡើងកម្រិតទឹកសមុទ្រពិភពលោក”។
ផលវិបាកអាចមានទំហំធំធេង។ លោកបាននិយាយថា ទ្វីបអង់តាក់ទិកកាន់កាប់សក្តានុពលកម្រិតទឹកសមុទ្រ ៨៨ ភាគរយនៃទឹកកកទាំងអស់របស់ពិភពលោក៕
ភាពស្តើងនៃទឹកកកនិងការដាច់ផ្ទាំងទឹកកករួមបញ្ចូលគ្នាបានកាត់បន្ថយទំហំផ្ទាំងទឹកកកនៅទ្វីបអង់តាក់ទិកចំនួន ១២ ទ្រីលានតោន