យោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលបានដណ្ដើមអំណាចក្នុងរដ្ឋប្រហារកាលពីជិត២ឆ្នាំមុន បានប្រកាសច្បាប់ថ្មីដ៏តឹងរ៉ឹង ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ នៅមុនការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Al Jazeera នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ នេះ។
ច្បាប់ថ្មីនេះ រារាំងគណបក្ស និងបេក្ខជនដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយបុគ្គល ឬអង្គការដែលត្រូវបានកំណត់ថាជា «អ្នកប្រព្រឹត្តអំពើភេរវកម្ម» ឬ «ខុសច្បាប់»។
បើតាមច្បាប់ថ្មីនេះ គណបក្សដែលចង់ចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិ ត្រូវមានសមាជិកយ៉ាងតិច ១០០ ០០០នាក់ ក្នុងរយៈពេល៣ខែនៃការចុះឈ្មោះ និងមានមូលនិធិចំនួន៤៥ ៥០០ដុល្លារ ដែលជាចំនួនច្រើនជាងមុន១០០ដង ហើយមូលនិធិនេះត្រូវតម្កល់នៅធនាគារ Myanma Economic Bank របស់រដ្ឋ។
ច្បាប់ដែលចុះហត្ថលេខាដោយមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារ លោក មីន អ៊ុងឡាំង (Min Aung Hlaing) ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយដោយសារព័ត៌មាន Global New Light of Myanmar នៅថ្ងៃសុក្រនេះ។
ច្បាប់ថ្មីនេះចែងថា គណបក្ស [ដែលមានស្រាប់] ទាំងឡាយត្រូវដាក់ពាក្យសុំចុះឈ្មោះក្នុងរយៈពេល២ខែ បន្ទាប់ពីច្បាប់ត្រូវបានប្រកាស បើពុំនោះទេ នឹងត្រូវ «អស់សុពលភាពដោយស្វ័យប្រវត្តិ»។ គណបក្សណាដែលមិនអនុលោមតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់ថ្មីនេះ អាចនឹងត្រូវព្យួររយៈពេល៣ឆ្នាំ ឬរំលាយចោល។
ច្បាប់នេះក៏និយាយដែរថា គណបក្សមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យប្តឹងឧទ្ធរណ៍ចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត លើការចុះបញ្ជីគណបក្សនយោបាយឡើយ។
គួរបញ្ជាក់ថា យោធាបានឃុំខ្លួនមេដឹកនាំជាប់ឆ្នោត លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី (Aung San Suu Kyi) និងបានឡើងកាន់អំណាចនៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១។
យោធាបានអះអាងដោយគ្មានភស្តុតាងថា មានការក្លែងបន្លំនៅក្នុងការបោះឆ្នោត កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០។ ទោះយ៉ាងណា អ្នកឃ្លាំមើលអន្តរជាតិដែលបានសង្កេតមើលការបោះឆ្នោតនាពេលនោះ បានរកឃើញថា វាមានលក្ខណៈសេរី និងយុត្តិធម៌។
លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ដែលនៅតែមានប្រជាប្រិយភាពខ្លាំង ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារជាង៣០ឆ្នាំ ដែលយោធាចោទលោកស្រីជាច្រើនករណី។ ក្រុមអ្នករិះគន់និយាយថា វាជាវិធីកម្ចាត់លោកស្រីពីជីវិតនយោបាយ។
ចំពេលមានការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងពីអន្តរជាតិចំពោះរដ្ឋប្រហារ និងការដាក់ទណ្ឌកម្មពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសដទៃទៀត យោធាបានប្រកាសថា ខ្លួននឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតជាថ្មីនៅចន្លោះខែកុម្ភៈ និងខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣។
មនុស្សជិត៣ ០០០នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ និងរាប់ពាន់នាក់ផ្សេងទៀតត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយយោធា ចាប់តាំងពីបានដណ្តើមអំណាច។ នេះបើយោងតាមសមាគមជំនួយសម្រាប់អ្នកទោសនយោបាយ (Assistance Association for Political Prisoners)៕
